Thủy quân là một trong những lực lượng quan trọng; ra đời rất sớm và lớn mạnh nhanh chóng trước yêu cầu bảo vệ Tổ quốc.

Chiến dịch tiến công của quân tình nguyện VN phối hợp Quân Giải phóng nhân dân Lào nhằm giải phóng khu vực Cánh Đồng Chum, phá âm mưu của Mỹ và quân phái hữu Viêng Chăn lấn chiếm vùng giải phóng Thượng Lào và lôi kéo lực luợng trung lập hòng phá vỡ chính phủ liên hiệp ba phái ở Lào.

“Học cho rộng rồi ước lược cho gọn, theo điều học biết mà làm” - Lời đáp của Nguyễn Thiếp đối với Quang Trung về việc học (Hoàng Xuân Hãn. La Sơn Phu Tử.-Paris: Minh Tân xuất bản, 1950.-Tr.146)

Vung gươm ở Nhân Mục và Tam Giang: khiến Vương Thông muốn vỡ mật; / Tung hoành ở Lê Hoa và Lãnh Thủy: khiến Mộc Thạnh phải hoảng hồn” - Chế văn của vua Lê Thái Tổ dẫn lại trong Lịch triều Hiến chương loại chí (Nhân vật chí)

Chiến dịch phản công của LLVTND VN nhằm đánh bại cuộc hành quân Pômôn của Pháp vào hậu phương ta ở Phú Thọ, Tuyên Quang.

Mùa xuân năm 1771, cơn bão táp cách mạng của nông dân và các tầng lớp nhân dân dưới sự tổ chức, lãnh đạo của ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ nổ ra ở ấp Tây Sơn, phủ Quy Nhơn (Bình Định).

Những trận đánh, chiến dịch có tính chất quyết định suốt thế kỷ 10 đến 20 vừa được chọn lọc, tái hiện trong triển lãm đang được tổ chức tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam.

“Ta thà làm ma nước Nam chớ không thèm làm vương đất Bắc” - Lời Trần Bình Trọng (Đại Việt sử ký toàn thư, Bản kỷ, quyển 5, tờ 47-a)

Lần đầu tiên trong lịch sử, dân tộc ta đã dùng hành động tiến công táo bạo vượt ra ngoài biên giới quốc gia để tự vệ một cách tích cực, chủ động, sau đó lại lập chiến tuyến và dùng lối đánh chính quy phối hợp chặt chẽ với lối đánh du kích ở vùng sau lưng địch để chống lại một cách thắng lợi cuộc vũ trang xâm lược của một nước lớn.

“(Phạm) Văn Xảo là người tài trí vượt bậc, rất được Nhà vua (chỉ Lê Lợi - NKT) tin dùng. Ông đã từng làm tướng cầm quân đi đánh dẹp, khiến cho (Vương) An Lão và Mộc Thạnh đều phải thua, lập được nhiều công lao rất vẻ vang” - Khâm định Việt sử thông giám cương mục (Chính biên, quyển XV, tờ 27).