Phong trào đấu tranh vũ trang chống Pháp từ khi Pháp bắt đầu xâm lược đến cuối thế kỷ XIX trước sau đều bị quân Pháp đánh bại, song đã vun đắp cho truyền thống đấu tranh bất khuất chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta.

Năm 550, nhân bên nhà Lương có biến loạn, quân Lương phải rút đại quân về nước, Triệu Việt Vương tổ chức phản công lớn, quét sạch quân giặc, giải phóng hoàn toàn đất nước. Nước Vạn Xuân giữ được độc lập trên nửa thế kỷ nữa.

Ngày 10-12, huyện Điện Bàn (Quảng Nam) và gia đình vô cùng thương tiếc báo tin Bà mẹ Việt Nam Anh hùng Nguyễn Thị Thứ đã trút hơi thở cuối cùng vào lúc 1 giờ 40 phút sáng nay.

"Lúc giặc Nguyện mới vào cướp phá lần đầu, ông thường bất ngờ cho quân ra đánh úp (nên sau đó) được vua Trần Thánh Tông khen là bậc có trí và dũng, cho làm Thiên Tử Nghĩa Nam. Sau ông đi đánh dân man ở núi, giành đại thắng nên được ban chức Phiêu kỵ Đại tướng quân" - Phan Huy Chú(Lịch triều hiến chương loại chí)

Thời bắt đầu dựng nước, thời Hùng Vương, nước ta đã bị các thế lực ngoại bang xâm lấn.

“Năm Mậu Thân (1788), đầu đời Quang Trung, quân Bắc xâm chiếm nước Nam, ông (Đặng Tiến Đông) phụng chiếu cầm đạo quân tiên phong, tiến đánh làm cho quân Bắc tan vỡ, ông một mình một ngựa tiến lên trước, dẹp yên nơi cung cấm” - Phan Huy Ích (Tông Đức thế tự bi, Chùa Thủy Lâm, thôn Lương Xá, xã Lam Điền, Chương Mỹ, Hà Nội).

Chiến tranh do Nguyễn Ánh cầm đầu các thế lực phong kiến họ Nguyễn chống triều đình Tây Sơn nhằm giành lại chính quyền.

Anh em Tây Sơn được dân gian trìu mến gọi bằng những cái tên rất mộc mạc và thân thương. Nếu Nguyễn Nhạc được gọi là ông Hai Trầu, là Biện Nhạc, và nếu Nguyễn Huệ được gọi là Ba Thơm, thì Nguyễn Lữ lại được gọi là Thầy Tư Lữ...

 “Ông là người giàu mưu lược, có biệt tài làm tướng súy, làm quan trải thờ ba đời vua, phá Tống, bình Chiêm, công lao đức vọng ngày một lớn, được vua sủng ái, là người đứng đầu các bậc công hầu vậy” - Phan Huy Chú (Lịch triều hiến chương loại chí - Nhân vật chí).

“Trưng Trắc, Trưng Nhị là đàn bà, hô một tiếng mà các quận Cửu Chân, Nhật Nam và Hợp Phố cùng 65 thành ở Lĩnh Ngoại đều nhất tề hưởng ứng, việc dựng nước xưng vương dễ như trở bàn tay. Xem thế cũng đủ biết hình thế đất Việt ta đủ để có thể dựng được nghiệp bá vương..." - Lời bàn của Bảng nhãn Lê Văn Hưu. (Đại Việt sử ký toàn thư; Ngoại kỷ, quyển 3, tờ 3-a).