Vietnamdefence.com

VietnamDefence - Ngày 16.8.2010, tại Moskava, tình báo viên Rumani Gabriel Grecu đã bị bắt quả tang khi nhận tài liệu quân sự mật từ một công dân Nga, Cơ quan An ninh Liên bang Nga FSB thông báo. Phía Nga đã tịch thu được từ Grecu các vật dụng liên quan đến hoạt động gián điệp cho thấy hoạt động thù địch chống Liên bang Nga của Grecu.

Ảnh: Đài truyền hình NTV

Biểu trưng của Cục Thông tin đối ngoại Rumani SIE (Serviciul de Informaţii Externe)

Grecu là tình báo viên chuyên nghiệp của Cục Thông tin đối ngoại (tình báo đối ngoại) SIE (Serviciul de Informaţii Externe) của Rumani hoạt động dưới vỏ bọc ngoại giao ở cương vị bí thư thứ nhất phòng chính trị tại sứ quán Rumani ở Moskva, ngoài ra ông này còn là đại biện lâm thời Rumani tại Armenia.

Thông tin về ông Grecu không nhiều. Trong bản khai thu nhập nộp tháng 5.2009 có nêu ông không hề có bất động sản nào, kể cả ở Rumani, không có ô tô và các phương tiện giao thông cần đăng ký khác, không mắc nợ, cũng chẳng có các tài khoản nhà băng. Thu nhập hàng năm của ông là 20.000 lei mới.

Nghi can gián điệp Gabriel Grecu đã bị phía Nga tuyên bố là “nhân vật không được hoan nghênh” (persona non grata) và phải rời Nga trong vòng 48 giờ.

Trung tâm quan hệ xã hội FSB cho biết, Bộ Ngoại giao Nga qua kênh ngoại giao đã có công hàm phản đối liên quan đến hoạt động không phù hợp với quy chế ngoại giao của Grecu.

Biểu trưng Cơ quan An ninh Liên bang Nga FSB

FSB được quyền tuyên bố

FSB khẳng định Grecu mưu toan nhận tin mật quân sự từ một công dân Nga. Thông báo của FSB đăng trên website của cơ quan này cho hay, năm 2008, FSB chú ý đến hoạt động của Dinu Pistolea (người tiền nhiệm của Grecu ở cương vị bí thư thứ nhất phòng chính trị sứ quán Rumani) lôi kéo công dân Nga M một người am hiểu tình hình Moldova và Pridnestrovie (Transnistria).

Dinu đề nghị M bán cho Rumani các tài liệu phân tích về tình hình Moldova và Pridnestrovie, các thông tin bôi nhọ các quan chức cao cấp và các chính trị gia hàng đầu của nước cộng hòa tự phong này.

FSB cho hay, các phiên liên lạc trực tiếp giữa Pistolea và công dân Nga nọ được tổ chức rất bí mật, ngày giờ gặp gỡ được ấn định qua thư điện tử có sử dụng các quy ước.

Tháng 12.2008, Pistolea rời nước Nga khi hết nhiệm kỳ và M được chuyển giao cho người đến thay thế là Grecu. Grecu trước đó làm việc ở sứ quán Rumani tại Erevan, Armenia.

Gabriel Grecu, bí thư thứ nhất phòng chính trị sứ quán Rumani tại Moskva (hotnews.ro)

Ngoài thông tin chính trị công khai, Grecu yêu cầu M cung cấp các tài liệu chứa thông tin mật quân sự về Pridnestrovie.

“Sau đó, công dân Nga (M) hiểu rằng mình đang bị lôi kéo hoạt động phản quốc nên đã tự nguyện đến khai báo với FSB về việc này và xin sẵn sàng giúp đỡ các cơ quan an ninh ngăn chặn hành động của nhà ngoại giao”, Trung tâm quan hệ xã hội FSB cho biết.

Sau khi phân tích các tài liệu mà tình báo Rumani muốn có, FSB thấy rằng, nếu chuyển giao những tin tức này có thể gây tổn hại lớn cho an ninh của Nga nên quyết định ngăn chặn hoạt động gián điệp của  Grecu.

FSB hiện đang điều tra các mối quan hệ của Grecu với các công dân Nga mà nhiều quan hệ trong số đó có dấu hiệu tình báo.



 

1. Công dân Nga (nguồn tin M, đánh dấu X trên ảnh) gửi tài liệu vào ngăn gửi đồ tại siêu thị

2. Một lát sau Gabriel Grecu tiến đến

3. và lấy tài liệu

4. Vài phút sau, nhóm đánh bắt của phản gián FSB xông ra bắt giữ

5. và dẫn giải về cơ quan an ninh

6. Tình báo viên Gabriel Grecu tại cơ quan an ninh Nga (1-6: Đài truyền hình NTV, Nga)

Một số hình ảnh vụ bắt giữ Gabriel Grecu

Vụ bắt giữ diễn ra tại một trung tâm thương mại ở phía Tây Moskva. Một người đàn ông Nga giấu một gói màu đen vào trong ngăn tủ gửi đồ, một lát sau, Grecu mở ngăn tủ lấy ra gói đồ này.

Mưu toan chuyển tin mật quân sự này đã được các camera theo dõi ghi lại rõ ràng.

Vài phút sau, các nhân viên đánh bắt của phản gián Nga đã lao đến bắt giữ Grecu.

Họ đã thu được từ Grecu các vật dụng liên quan đến hoạt động gián điệp.

Đoạn băng theo dõi ngoại tuyến này của FSB đã được các đài truyền hình và báo mạng Nga đăng/phát rộng rãi.

Rumani trả đũa

Sau khi vụ việc xảy ra, Bộ Ngoại giao Rumani đã lên án việc Nga bắt giữ, trục xuất Grecu với cáo buộc làm gián điệp là “sự vi phạm thô bạo các thỏa thuận quốc tế trong lĩnh vực quan hệ ngoại giao”, công ước Viên về quan hệ ngoại giao và bày tỏ sự không tán thành với việc “cách thức tình huống này được đưa công khai”.

Để trả đũa, ngày 17.8, Bộ Ngoại giao Rumani đã tuyên bố “persona non grata” đối với một nhà ngoại giao Nga cùng cấp với Grecu (bí thư thứ nhất) và yêu cầu ông này phải rời lãnh thổ Rumani trong vòng 48 giờ.

Tháng 3.2009, báo chí Rumani đưa tin việc bắt giữ các nhà ngoại giao Nga vì nghi ngờ làm gián điệp, nhưng không đúng mà đó là các nhân viên sứ quán Ukraine trong scandal gián điệp (một công dân Bulgaria mua tin từ một nhân viên Bộ Quốc phòng Rumani để cung cấp cho tình báo Ukraine).

Căn nguyên vụ việc: Cài bẫy hay “thẻ vàng”

Nhà báo Andrei Soldatov, một chuyên gia về các vấn đề an ninh nhận định: Qua thông tin do FSB cung cấp (đoạn video và tuyên bố trên website của FSB), có thể kết luận rằng, FSB không định công khai họ tên và chuyển cho tòa án người Nga định chuyển tin mật cho Grecu.

“Chắc chắn người Nga này một lúc nào đó đã cảm thấy an ninh Nga chú ý đến hoạt động của mình nên tự đến gặp họ.

Hoặc là người nay ngay từ đầu đã được đưa ra làm “mồi nhử” tình báo viên Rumani. Lúc đó thì đây không còn là chuyện chuyển thông tin có giá trị mà đơn thuần chỉ là trò chơi nghiệp vụ”, ông nói.

Dư luận và báo chí Rumani lại cho rằng, bằng việc bắt giữ và trục xuất Grecu, Nga đã giơ “thẻ vàng” đối với Rumani Nga để cảnh báo khả năng quan hệ song phương tiếp tục xấu đi.

Gần đây, quan hệ Rumani-Nga xấu đi liên quan đến vấn đề Moldova và việc Rumani gia nhập NATO.

Cựu Thủ tướng Rumani Adrian Nestase nhận định, đây có thể là tín hiệu của Moskva ngay trước thềm trưng cầu dân ý ở Moldova dự định tổ chức vào ngày 5.9.2010 để vượt qua cuộc khủng hoảng chính trị do nghị viện nước này không thể bầu chọn tổng thống mới.

Theo hiến pháp, tổng thống Moldova được bầu chọn bằng đa số 61/101 phiếu tại nghị viện. Năm 2009, Moldova đã có một số lần bầu tổng thống, song bất thành.

Nếu cuộc trưng cầu dân ý thành công thì hiến pháp sẽ được sửa đổi để quay trở lại thể thức bầu tổng thống bằng phổ thông đầu phiếu.

Một trong những lập luận mà ông Nestase (từng là ngoại trưởng) đưa ra là việc báo chí Nga rất chú ý đến vụ việc này, trong khi việc bắt giữ và trục xuất nhà ngoại giao vì tội gián điệp trước đó chỉ có một số ít nhân viên các cơ quan thẩm quyền biết.

Còn cựu đại tá tình báo GRU Vitaly Shlykov thì coi chuyện này là sự ồn ào quan liêu, đơn thuần chỉ là việc một bên (tình báo Rumani) thì có nhiệm vụ phải làm gì đó, còn bên kia (FSB) thì bắt họ. Ông cũng loại trừ khả năng tình báo Rumani làm việc cho các nước thứ ba.

Lần gần đây nhất phản gián Nga phát giác được gián điệp ngoại giao là vào năm 2006 khi phía Nga đưa ra chứng cứ buộc tội 4 nhà ngoại giao làm việc tại sứ quán Anh ở Moskva là Christopher Pirt, Marc Doe, Paul Crompton và Andrew Fleming thu thập tin tức tình báo, trong đó Marc Doe là bí thư thứ hai sứ quán Anh.

Họ đã sử dụng một thiết bị điện tử được ngụy trang thành một hòn đá để truyền thông tin mật. Họ còn bị cáo buộc hỗ trợ tài chính cho các tổ chức phi chính phủ của Nga, trong đó có Moscow Helsinki Group và Quỹ Euroasia.