Vietnamdefence.com

 

Bulgaria đá Mig-29, chọn JAS-39 Gripen

VietnamDefence - Chính phủ Bulgaria đã bất ngờ đưa ra quyết định nhanh chóng trong cuộc đấu thầu mua 8 tiêm kích đa năng (với phương án mua thêm 8 chiếc) cho không quân nước này để thay thế cho các tiêm kích MiG-29 có từ thời Liên Xô.

JAS-39C Gripen với phù hiệu Không quân Bulgaria (forum.keypublishing.com)
Ngày 26/4/2017, trong cuộc họp kín của chính phủ lâm thời Bulgaria, đã quyết định chọn hồ sơ thầu của phía Thụy Điển cung cấp 8 tiêm kích JAS-39C/D Gripen sản xuất mới của hãng Saab. Theo quyết định của chính phủ, trong tuần tới, sẽ thành lập tổ công tác liên ngành để bắt đầu đàm phán trước hợp đồng với phía Thụy Điển mặc dù về hình thức, quyết định này còn phải được chính phủ chính thức của Bulgaria vốn sẽ do Quốc hội phê chuẩn thông qua.

Có tin lựa chọn được đưa ra chủ yếu do sự hấp dẫn thương mại của hồ sơ bỏ thầu của phía Thụy Điển - Thụy Điển đề nghị cung cấp 8 chiếc JAS-39C/D Gripen với giá trong khoảng 1 tỷ leva (510 triệu euro), ít hơn khoản tiền do chính phủ và Quốc hội Bulgaria ấn định trước đó là в 1,5 tỷ leva (767 triệu euro) để mua sắm tiêm kích. Trong khi đó, báo chí Bulgaria đưa tin chưa rõ mức giá mà Thụy Điển đặt ra có bao gồm cung cấp vũ khí hay không. 

Vị trí thứ hai trong cuộc đấu thầu thuộc về hồ sơ thầu chung của Mỹ và Bồ Đào Nha cung cấp tiêm kích F-16A/B Block 15 của Lockheed Martin đang cất giữ của Không quân Mỹ và sẽ được hãng OGMA của Bồ Đào Nha sửa chữa và hiện đại hóa theo chương trình MLU. Trị giá hồ sơ thầu Mỹ-Bồ Đào Nha là 1,5 tỷ leva.

Ngoài ra, hồ sơ thầu của Thụy Điển có những điều kiện tài chính có lợi hơn, ví dụ, thời hạn thanh toán dài hơn. Thụy Điển cam kết cung cấp máy bay trong vòng 18 tháng kể từ khi ký hợp đồng.

Trước đó, vào tháng 3/2017, hãng Saab АВ cho biết, họ sẵn sàng nối lại sản xuất Gripen thuộc các biến thể JAS-39C/D cho các hợp đồng tiềm năng với Bulgaria và Slovakia. Việc sản xuất loạt JAS-39C/D đã bị ngừng vào đầu năm 2015 khi hoàn thành chuyển giao các tiêm kích biến thể này cho Thái Lan, và sau đó, Saab AB đã dự định chỉ sản xuất tiêm kích thế hệ mới JAS-39E/F Gripen NG.

Chương trình mua tiêm kích mới cho Không quân Bulgaria được chính phủ Boyko Borisov thông qua ngày 1/4/2016. Theo đó, giai đoạn 1 sẽ ký kết hợp đồng mua 8 tiêm kích trong thời kỳ 2018-2021.

Chính phủ và Quốc hội Bulgaria đã phê chuẩn ngân sách 1,5 tỷ leva để mua 8 tiêm kích giai đoạn 1, trong đó 10 triệu leva chi vào năm 2016, 200 triệu leva cho mỗi năm 2017, 2018 và 2019, 440 triệu leva vào năm 2020 và 450 triệu leva vào năm 2021. Bộ Quốc phòng Bulgaria muốn mua tổng cộng 16 tiêm kích, 8 chiếc giai đoạn 1 và 8 chiếc giai đoạn 2 (2022-2023).

Trong phạm vi ngân sách đó, sẽ mua không chỉ máy bay chiến đấu mà cả vũ khí, thiết bị bảo dưỡng máy bay, thiết bị phụ trợ, hệ thống lập kế hoạch và phân tích bay, phụ tùng, huấn luyện phi công và kỹ thuật viên, xây dựng hạ tầng mặt đất.

Thư mời thầu (RfP - Request for Proposals) đã được Bộ Quốc phòng Bulgaria gửi đến các nhà thầu tiềm năng ngày 9/12/2016.

Quá trình nhận hồ sơ thầu đã hoàn tất ngày 24/4/2017 khi tổ công tác do Thủ tướng Bulgaria chỉ định và do Tư lệnh Không quân, Thiếu tướng Tsanko Stoykov đứng đầu đã hoàn thành công việc của mình và soạn một báo cáo đệ trình chính phủ quyết định.

Có tin, Bulgaria đã nhận được 3 hồ sơ thầu của Thụy Điển, Mỹ-Bồ Đào Nha và Italia. Nhưng chỉ có Thụy Điển chào hàng cung cấp tiêm kích JAS-39C/D Gripen sản xuất mới, còn 2 hồ sơ thầu kia chỉ cung cấp tiêm kích đã qua sử dụng có sẵn sau khi sửa chữa và hiện đại hóa (Mỹ và Bồ Đào Nha đề xuất F-16A/B nâng cấp theo chương trình MLU (kiểu dành cho Rumani), còn Italia đề xuất tiêm kích Eurofighter Typhoon Tranche 1 có sẵn của Không quân Italia với một số cải tiến. 

Do các tiêu chí lựa chọn, lẫn các chi tiết của các hồ sơ thầu không được tiết lộ, nên không thể so sánh các điều kiện cung cấp tiêm kích được đưa ra. Có thể dự đoán là tiêm kích Typhoon quá đắt đối với Bulgaria, còn hạn sử dụng của F-16 lại tương đương với các tiêm kích MiG-29 hiện có. Gripen là máy bay hiện đại và tương đối rẻ, nhưng nhược điểm là sửa chữa dù nhỏ cũng phải tiến hành ở Thụy Điển.

Lãnh đạo Không quân Bulgaria ngay từ đầu đã ủng hộ phương án mua máy bay mới, chứ không mua máy bay cũ.

Nguồn: bmpd, 27.4, Armstrade, 28.4.2017.

Print Print E-mail Print