VietnamDefence -
Dự án ISIS của Cục các nghiên cứu quốc phòng tiên tiến DARPA thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ có mục đích chế tạo một phương tiện do thám và quan sát từ trên cao.
ISIS là khí cụ bay không người lái, nhẹ hơn không khí (khí cầu bơm đầy heli) mang trên khoang 1 radar, sẽ bay ở độ cao 21 km trong thời gian 10 năm. Bay ở tầng bình lưu, nó sẽ tương đối an toàn vì nằm ngoài tầm bắn của đa số tên lửa không-đối-không và đất-đối-không.
Các nghiên cứu là cơ sở để khởi động dự án ISIS đã được bắt đầu từ năm 2004. Người ta đã phải giải quyết các vấn đề liên quan đến sản xuất và lưu trữ năngg lượng, lắp đặt radar, phân tích độ tin cậy của các bộ phận riêng lẻ trong suốt vòng đời của hệ thống và tính toán hiệu quả kinh tế của việc sử dụng ISIS.
Kết quả cho thấy, việc chế tạo khí cầu không người lái để quan sát là khả thi và có hiệu quả kinh tế so với việc sử dụng các máy bay trinh sát hiện nay.
Tính kinh tế chủ yếu là nhờ cắt giảm được chi phí logistics. Do các phương tiện do thám mới sẽ ở trên không trong suốt thời gian hoạt động nên không cần xây dựng hăng-ga và duy trì nhân viên bảo dưỡng.
Người ta cũng đã đạt được những thành tựu về mặt kỹ thuật. Cụ thể là đã giảm được đáng kể công suất và trọng lượng radar mà không làm giảm hiệu quả của nó. Hiệu suất cao của hệ thống dựa trên kích thước anten.
Kích thước của khí cầu cho phép tăng đáng kể khẩu độ anten mà không phải sử dụng máy móc điện tử nặng và công suất lớn. Các module thu/phát sản xuất được khá rẻ và kinh tế nhờ sử dụng các công nghệ của điện thoại di động.
Vấn đề sản xuất và lưu trữ điện năng được giải quyết bằng cách phát triển hệ thống phát điện mặt trời. Các pin mặt trời sản xuất điện năng trong quãng thời gian có nắng, mà ở độ cao lớn thì thời gian đó dài hơn so với trên mặt đất. Điện năng có được một phần được tiêu hao để phân giải nước thành hydro và oxy.
Khi trời tối, hydro và oxy lại kết hợp với nhau trong các bộ pin nhiên liệu để tạo ra năng lượng cần cho hoạt động. Các bộ pin nhiên liệu được chọn để lưu trữ năng lượng bởi vì chúng có tỷ số trọng lượng/hiệu suất tốt nhất so với các hệ thống khác.
Theo kế hoạch, ISIS sẽ đưa tỷ số hiệu suất/trọng lượng lên một cấp độ mới. Trong khi ở các máy bay thông thường, tỷ số này dao động trong khoảng 2-3%, thì với ISIS nó sẽ tiếp cận 30%.
Không quân Mỹ và DARPA đã ký thỏa thuận theo đó mẫu trình diễn thu nhỏ của khí cầu sẽ hoàn thành trước năm 2014. Tuy nhiên, theo các nhà quản lý dự án, khối lượng công việc còn phải làm vẫn nhiều hơn những việc đã làm.