Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ là ba lãnh tụ của phong trào Tây Sơn, ba danh tướng kiệt xuất nhất của thế kỷ XVIII.

"Mãnh thiên hang thẳm, núi cùng, / Hãy còn Hoàng Chất lâm tùng dấn thân" - Lê Ngô Cát và Phạm Đình Toái (Đại Nam quốc sử diễn ca).

Sử cũ viết về Hoằng Chân, Chiêu Văn và Lý Kế Nguyên quá ít ỏi. Kết quả nghiên cứu của nhiều nhà sử học hiện đại cho thấy, Hoằng Chân, Chiêu Văn và Lý Kế Nguyên đều thực sự là những vị danh tướng.

“Bay thẳng cánh muôn trùng tiêu hán / Phá vòng vây bạn với kim ô. /
Giang sơn khách diệc tri hồ” - Nguyễn Hữu Cầu. Chim trong lồng (Thơ viết trong ngục trước ngày bị xử tử).

"Ta đánh nhau với Trung Hoa nhiều phen. Xưa thì có (Lý) Nam Đế trở về trước, gần thì có Ngô Tiên Chúa đánh trận Bạch Đằng, Lê Đại Hành đánh trận Lãng Sơn, Trần Nhân Tông đánh đuổi được Toa Đô, Thoát Hoan... Đó là niềm hãnh diện của nước ta, nhưng tất cả do giặc tự dấn thân đến, ta bất đắc dĩ mà phải ứng chiến đấy thôi. Còn như nói đường đường chính chính đem quân vào nước người, đến không ai địch nổi, về không ai dám đuổi theo thì phải kể đến đệ nhất võ công là trận đánh vào Châu Ung, Châu Liêm. Từ đây, nước Tàu không dám coi thường nước ta, cho nên, mọi cống phẩm cho đến thư từ họ không dám chê trách vì chỉ sợ sinh ra hiềm khích lôi thôi” - Ngô Thì Sĩ (Việt sử tiêu án)

Nguyễn Tuyển và Nguyễn Cừ là hai anh em ruột. Hai ông người làng Ninh Xá, huyện Chí Linh, phủ Nam Sách (nay thuộc huyện Chí Linh, tỉnh Hải Duong).

“Lê Duy Mật là người chí thân của vua Lê, đau về nỗi nhà Lê không sao ngóc đầu lên được, nên đã đem thân ra xa mãi chốn núi rừng để đánh giặc. Việc Lê Duy Mật làm có thể gọi là danh chính ngôn thuận, không thể ví như bọn giặc cỏ được. Dẫu rằng lòng trời chẳng còn muốn giúp nhà Lê, khiến cho việc của Lê Duy Mật không thể thành công, nhưng, nói về nghĩa lớn vua tôi thì không bao giờ mai một được” - Lời cẩn án của các sử gia thời Nguyễn trong Khâm định Việt sử thông giám cương mục, Chính biên, quyển 37, tờ 25.

Lê Niệm là con của Lê Lâm, người xã Duy Tinh, huyện Thuận Hựu (nay thuộc Thanh Hóa). Lê Lâm là con út của Lê Lai (Tham khảo thêm phần viết về danh tướng Lê Lai), người làng Dựng Tú, huyện Lương Giang (nay cũng thuộc Thanh Hóa).

“Danh Phương chiếm Độc Tôn Sơn, / Tuyên-Hưng là đất, Lâm Man là nhà - Lê Ngô Cát, Phạm Đình Toái (Đại Nam quốc sử diễn ca).

Lý Lăng là con của danh tướng Lý Triện. Do chỗ Lý Triện được ban quốc tính là họ Lê nên sử vẫn thường chép họ tên của hai cha con ông là Lê Triện và Lê Lăng. Lý Lăng bắt đầu sự nghiệp từ năm 1427.