VietnamDefence -
Mỹ sẵn sàng áp đặt trừng phạt chống công nghiệp quốc phòng và tình báo Nga.
Danh sách các tổ chức có thể bị áp đặt các biện pháp trừng phạt mới của Mỹ bao gồm FSB (Cơ quan An ninh liên bang), SVR (Cục Tình báo đối ngoại), GRU (tức cơ quan tình báo quân sự Nga, trên thực tế cơ quan này không còn sử dụng tên cũ GRU mà là tên mới là Tổng cục Bộ Tổng tham mưu), cũng như 33 doanh nghiệp quốc phòng, tờ New York Times dẫn nguồn một tài liệu do Bộ Quốc phòng Mỹ gửi đến Quốc hội Mỹ.
Trong số các công ty, tập đoàn và tổ chức bị đưa vào danh sách có: Rosoboronoexport, Izhmash, Kalashnikov, Rostec, MiG, Sukhoi, Typolev, ANO “PO KSI” (sản xuất vi điện tử), Trung tâm Công nghệ đặc biệt, Công ty “Vũ khí số và bảo vệ” (TsOR), Admiralteiskiye verfi, Almaz-Antei, Xí nghiệp khoa học-sản xuất Dolgoprudnensk, Trung tâm khoa học-sản xuất liên bang “Titan-Barrikady”, “Nhà máy Cơ khí Izhevsk”, Nhà máy chế tạo máy mang tên M.I. Kalinin, Viện Thiết kế chế tạo dụng cụ (KBP), Tổng công ty “Vũ khí tên lửa chiến thuật” (KTRV), Công ty “Molot-Oruzhie”, Nhà máy chế tạo máy Mytishchinsk, Viện thiết kế-thử nghiệm (OKB) Novator, Liên hiệp khoa học-sản xuất (NPO) “Các tổ hợp chính xác cao”, NPO Splav, Oboronprom, Tập đoàn KRET, Công ty tập đoàn “Các hệ thống kỹ thuật vô tuyến điện và thông tin”, Tổng công ty Uralvagonzavod, Công ty “Trực thăng Nga”, Tập đoàn Sozvezdyie, NPO Bazalt, Viện Nghiên cứu khoa học Chế tạo dụng cụ mang tên V.V. Tikhomirov, Tổng công ty Chế tạo máy bay thống nhất (OAK), Tổng công ty Chế tạo động cơ thống nhất (ODK), Tổng công ty Chế tạo dụng cụ thống nhất (OPK), Tổng công ty Đóng tàu thống nhất (OSK).
Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson đã phê chuẩn danh sách cá nhân và tổ chức liên quan đến công nghiệp quốc phòng và tình báo Nga có thể áp đặt trừng phạt. Danh sách không được công bố vì nó mang tính bí mật.
Việc Bộ Ngoại giao Mỹ soạn thảo tài liệu này không có nghĩa là tự động áp đặt trừng phạt mà chỉ là đề xuất của bộ này xác định các cá nhân và tổ chức cần phải áp đặt những hạn chế đó.
Chủ tịch Ủy ban về thị trường tài chính của Duma Quốc gia Nga, ông Anatoly Aksakov bên lề cuộc gặp thường niên Hội đồng kinh doanh Mỹ-Nga đang diễn ra ở New York khẳng định, thị trường tài chính Nga đã thích ứng với trừng phạt nên sẽ không có những hậu quả nghiêm trọng.
“Biện pháp trừng phạt nào cũng có ảnh hưởng. Chúng tôi hiện đang phân tích chúng. Từ góc độ hậu quả đối với hệ thống. Nhưng tôi có thể nói rằng, hệ thống đã thích ứng, điều mà chúng ta đang nhìn thấy trong năm nay: và sự tăng trưởng tài sản, tín dụng, đầu tư nói lên rằng, các ngân hàng đã thích ứng với trừng phạt và đang diễn ra quá trình bình thường”, ông Aksakov nói và cho biết thêm, ông không cho là sẽ có những hậu quả nghiêm trọng do khả năng áp đặt trừng phạt.
Bộ trưởng Công thương Nga Denis Manturov thì tuyên bố rằng, các công ty nước ngoài chứ không phải các công ty Nga chịu ảnh hưởng nhiều hơn từ hậu quả trừng phạt của Mỹ.
“Không phải đất nước chúng tôi là bên phát động trừng phạt… Nhưng chính giới kinh doanh nước ngoài chịu ảnh hưởng nhiều nhất từ các hậu quả của chúng”, ông Manturov nói tại hội nghị thường niên Hội đồng kinh doanh Nga-Mỹ ở New York.
Trước đó, các thượng nghị sĩ Mỹ John McCain và Ben Cardin đã kêu gọi Tổng thống Mỹ Donald Trump áp dụng các biện pháp bảo đảm “thực hiện đầy đủ” các biện pháp trừng phạt chống Moskva. Họ đã gửi đến Nhà Trắng lá thư, trong đó nhắc đến sự cần thiết xác định rõ luật trừng phạt sẽ được áp dụng như thế nào. Họ yêu cầu Trump phải bảo đảm thực thi đầy đủ trừng phạt chống các công ty năng lượng Nga và hợp tác với các đồng minh châu Âu về vấn đề này.
Quan hệ giữa Nga và phương Tây đã xấu đi do các sự kiện ở Crimea và Ukraine. Tháng 7/2014, EU và Mỹ đã chuyển từ các biện pháp trừng phạt điểm chống các thể nhân và công ty đơn lẻ sang các biện pháp chống nguyên cả các khu vực của kinh tế Nga.
Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 6/8/2014 đã ký sắc lệnh cấm nhập vào Nga một số loại noongh sản, nguyên liệu và thực phẩm từ các nước đã áp đặt trừng phạt chống Nga gồm: Mỹ, các nước EU, Canada, Australia và Nauy. Kết quả là thịt, giò, cá và hải sản, rau quả, sản phẩm sữa đã bị cấm nhập. Do phương Tây tiếp tục duy trì trừng phạt nên Nga cũng đã gia hạn các biện pháp đáp trả của mình. Hiện nay, lệnh cấm nhập sản phẩm nước ngoài của Nga có hiệu lực đến cuối năm 2018.
Nga đáp trả
Trước nguy cơ bị trừng phạt quyết liệt, Nga cũng chuẩn bị các biện pháp đáp trả gay gắt. Dự báo, gói trừng phạt đáp trả của Liên bang Nga chống Mỹ sẽ thuộc loại cứng rắn nhất.
Hội đồng Liên bang Nga đã ủng hộ dự luật trù định áp đặt hạn chế hợp tác Nga-Mỹ về xuất khẩu titan chinh phục vũ trụ.
Thông tin đó được Phó Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hội đồng Liên bang Nga, ông Andrei Klimov. Ông Klimov nói rằng, ở giai đoạn này, điều quan trọng là tính toán trước mọi chi tiết để giảm bớt những rủi ro của các công ty Nga trong lĩnh vực này. Ông Klimov tuyên bố rằng, khi thông qua quyết định đó thì quan trọng hơn hết là nguyên tắc “7 lần đó, 1 lần cắt”.
“Nhìn chung, chúng tôi ủng hộ dự luật của Duma Quốc gia, nhưng cho rằng, cần phải suy tính trước thật kỹ tất cả. Những đáp trả của Nga đối với các hành động không thân thiện của Mỹ cần phải có tính hệ thống, dự luật chính vì vậy cũng phải trù định tính hệ thống đó. Nó có tính ràng buộc địa chỉ rất chặt chẽ, nó cụ thể tối đa và đối đẳng”, ông Klimov nói.
Dự định hạn chế xuất sang Mỹ linh kiện dành cho các máy bay Boeing. Cụ thể đó là việc xuất khẩu titan do công ty Nga VSMPO-Avissma thực hiện. Hiện nay, Boeing nhập khẩu 40-60 tổng lượng titan từ Nga.
Ông Klimov nói rằng, các biện pháp phản trừng phạt của Nga không được làm hại các công ty xuất khẩu của Nga nên văn kiện này sẽ được thống nhất với giới kinh doanh Nga.
Dự luật về trừng phạt mới chống Mỹ phải trải qua quá trình bàn bạc, thống nhất, nhưng ngay lúc này đã có thể nói rằng, gói trừng phạt đã chuẩn bị của Nga sẽ thuộc loại cứng rắn nhất.
Nhà băng đặc biệt dành riêng cho công nghiệp quốc phòng'
Để tránh những rủi ro tài chính cho các ngân hàng Nga trước các biện pháp trừng phạt mới mà Mỹ có thể áp đặt đối với các doanh nghiệp công nghiệp quốc phòng Nga, Nga có thể sẽ chọn một ngân hàng đặc biệt dành riêng cho công nghiệp quốc phòng Nga.
Ứng viên chính cho vai trò ngân hàng đặc biệt phục vụ công nghiệp quốc phòng là Tổng công ty Tài chính Nga (RFK) mà 100% cổ phần thuộc sở hữu của Rosoboronoexport (nằm trong thành phần Rostec). Nga chọn ra nhà băng đặc biệt dành cho công nghiệp quốc phòng là vì nguy cơ cao Mỹ xiết chặt trừng phạt có thể cắt rời các ngân hàng nhà nước khỏi hoạt động của các doanh nghiệp công nghiệp quốc phòng. Ngoài ra RFK, cũng đang xem xét Svyaz-bank và Novikombank. Lựa chọn sẽ được đưa ra trước cuối năm 2017.
Mô hình hoạt động của ngân hàng đặc biệt sẽ được xác định vào cuối năm 2017.
Ý tưởng lập “ngân hàng dành cho công nghiệp quốc phòng” được nghiên cứu từ lúc Tổng thống Mỹ D. Trump ký luật “Về đối phó với các đối thủ của nước Mỹ bằng các biện pháp trừng phạt” (CAATSA) vào đầu tháng 8/2017. Một điều trong luật này nói rằng, trừng phạt có thể áp đặt đối với bất kỳ ai có “những giao dịch lớn” với quân đội Nga. Các hạn mức về giao dịch sẽ được xác định trong vòng 180 ngày kể từ lúc ký luật.
Hiện Nga đang thực hiện chương trình vũ khí nhà nước giai đoạn 2011-2020 (tổng trị giá 23 ngàn tỷ rúp). Để thực hiện chương trình, các doanh nghiệp công nghiệp quốc phòng phải vay tiền từ các ngân hàng quốc doanh lớn, trước hết là Sberbank và VTB (gần 90% tiền vay). Nhưng nếu các biện pháp trừng phạt nêu trong luật mới của Mỹ bị áp đặt, các ngân hàng này sẽ phải giảm sự hợp tác với công nghiệp quốc phòng. Vì thế xuất hiện nhu cầu chuyển các giao dịch tài chính với các doanh nghiệp công nghiệp quốc phòng sang một ngân hàng đặc biệt chuyên trách không chịu ảnh hưởng vì các biện pháp trừng phạt của Mỹ.
Trong khi đó, công nghiệp quốc phòng Nga vẫn có nhu cầu vay vốn để thực hiện chương trình vũ khí nhà nước tiếp theo giai đoạn 2018-2025 sẽ đệ trình cho Tổng thống Putin phê duyệt vào tháng 12/2017.
Tuy nhiên, bản thân các nhà lãnh đạo công nghiệp quốc phòng Nga hiện cũng chưa hình dung được sẽ làm việc với ngân hàng chuyên trách như thế nào.
Theo các chuyên gia, việc chuyển đổi RFK thành ngân hàng dành cho công nghiệp quốc phòng sexc mất từ 9-12 tháng, mặc dù vấn đề là khá khẩn cấp. RFK là nhà băng nhỏ, nằm trong nhóm 300 nhà băng hàng đầu của Nga về tài sản và vốn.
Các ứng viên khác cho vị trí nhà băng chuyên trách là Svyaz-bank (được coi là thuộc Ngân hàng Vneshekonombank) và Novikombank (do Rostec kiểm soát). Nhưng ứng viên Svyaz-bank bị Bộ Tài chính và Ngân hàng Trung ương Nga phản đối, còn ứng viên Novikombank thì theo các nguồn tin thì vẫn được thảo luận, nhưng “RFK là ưu tiên”.
Nguồn: IZ, Defence, Kommersant, 26.10, Ria, Defence, 27.10.2017.