 |
Nếu Trung Quốc áp đặt phi pháp ADIZ ở Biển Đông, quan hệ giữa Trung Quốc với Việt Nam, Mỹ, Nhật, ASEAN sẽ xấu đi nghiêm trọng. Việt Nam có thể sẽ buộc phải có thái độ cứng rắn vì không thể lùi được nữa
|
Hôm thứ sáu, 31/1/2014, tờ Asahi Shimbun đăng một bài báo nói rằng “các quan chức không quân cấp công tác” ở Trung Quốc “đã hoàn thành một bản dự thảo kế hoạch cho ADIZ tương lai” ở Biển Đông.
Bài báo cũng cho hay: “Trường chỉ huy không quân, một cơ sở đào tạo nâng cao cán bộ và nghiên cứu ở Bắc Kinh, vốn đã giúp soạn thảo ADIZ ở biển Hoa Đông” đã nghiên cứu về ADIZ trên Biển Đông được một thời gian và đã đệ trình một dự thảo kế hoạch ban đầu cho các nhà lãnh đạo quân sự cấp cao vào đầu tháng 5/2013.
Asahi Shimbun cho biết, các thông tin đó được tiết lộ từ một số nguồn tin chính phủ Trung Quốc, trong đó có “một quan chức cấp cao trong một tổ chức nghiên cứu thuộc chính phủ”.
Mặc dù The Diplomat không thể độc lập xác nhận thông tin này, Asahi Shimbun có quá trình đưa tin lâu dài về Trung Quốc và thường xuyên đăng tải các tin bài về chính trị nội địa và chính sách của Trung Quốc.
Lập một ADIZ ở Biển Đông cũng sẽ phù hợp với hoạt động tuần tra Biển Đông gia tăng gần đây của Trung Quốc, cũng như việc mở rộng được nói đến của các cuộc tuần tra này đến những nơi như Malaysia.
Hơn nữa, Trung Quốc đã ngụ ý mạnh mẽ rằng, họ đang xem xét việc lập một ADIZ ở Biển Đông mà có lẽ sẽ tương tự như ADIZ mà họ lập trên biển Hoa Đông vào tháng 10/2013. Ngay sau thông báo của Trung Quốc về ADIZ ở biển Hoa Đông, phát ngôn viên của bộ quốc phòng Trung Quốc đã cảnh báo rằng, sẽ có thêm các ADIZ “vào thời điểm thích hợp sau khi hoàn tất những chuẩn bị cần thiết”.
Nhiều nhà phân tích và hoạch định chính sách nước ngoài đã suy đoán rằng, Biển Đông sẽ là khu vực tiếp theo, nơi mà Bắc Kinh sẽ tìm cách lập một ADIZ. Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với gần như toàn bộ Biển Đông, khiến họ mâu thuẫn với nhiều quốc gia Đông Nam Á cũng tuyên bố chủ quyền đối với một phần vùng biển này.
Mỹ đã đi xa khi công khai cảnh cáo Trung Quốc chớ lập ADIZ ở Biển Đông.
Trong chuyến thăm Philippines trong tháng 1/2013, ngoại trưởng Mỹ John
Kerry nói: “Hôm nay, tôi bày tỏ sự lo ngại sâu sắc về thông báo của
Trung Quốc lập một vùng nhận dạng phòng không ở biển Hoa Đông. Tôi đã
nói với ông ngoại trưởng rằng, Mỹ không công nhận vùng đó và không chấp
nhận nó. Vùng đó không nên được thực hiện, và Trung Quốc nên kiềm chế
tránh những hành động đơn phương tương tự ở những nơi khác trong khu
vực, đặc biệt là trên Biển Đông”.
Bài báo của Asahi Shimbun nói rằng, các quan chức Trung Quốc vẫn còn
thảo luận về việc ADIZ ở Biển Đông sẽ bao trùm những vùng biển nào. Theo
các nguồn tin của Asahi, một số quan chức Trung Quốc ủng hộ việc nó bao
trùm toàn bộ Biển Đông, trong khi những người khác đề xuất nó chỉ vươn
xa đến quần đảo Hoàng Sa.
Phạm vi chính xác của ADIZ (mà Trung Quốc mưu toan áp đặt) trên Biển Đông sẽ có ý nghĩa quan trọng vì ít nhất hai lý do. Một là, một tuyên bố ADIZ rộng lớn hơn sẽ khơi dậy sự thù địch, phản đối mạnh mẽ hơn từ các nước láng giềng Đông Nam Á của Trung Quốc, làm tăng khả năng ASEAN sẽ có thể đoàn kết nội bộ trong việc phản đối Trung Quốc ở Biển Đông. Ngược lại, một ADIZ hẹp hơn có thể cho phép Trung Quốc tiếp tục cô lập một số quốc gia như Philippines và Việt Nam.
Hai là, quy mô chính xác của ADIZ cũng quan trọng về mặt khả năng của Trung Quốc thực thi các quy tắc mà họ thiết lập. Không quân Trung Quốc không có đủ máy bay có đủ tầm bay để thực thi hiệu quả ADIZ vươn xa vào Biển Đông, làm cho các quốc gia nhỏ hơn dễ dàng hơn nhiều trong việc công khai thách thức các quy định của Trung Quốc. Ngược lại, một ADIZ nhỏ hơn có thể đem lại cho không quân Trung Quốc một cơ hội tốt hơn để biến ADIZ trở thành cái nhiều hơn một điểm tựa để Bắc Kinh yêu sách chủ quyền đối với khu vực trong tương lai.