In bài này
Mỹ phát triển quái vật bay Gremlins
Thứ Hai, 03/10/2016 - 8:35 PM
Công ty General Atomics Aeronautical (Mỹ) đã giới thiệu dự án máy bay không người lái (UAV) tương lai có khả năng tập hợp thành bầy với các UAV cùng loại.
Gremlins (DARPA)
UAV này dùng để phóng từ máy bay mang và đang được phát triển trong khuôn khổ chương trình Gremlins của Cục Các dự án nghiên cứu quốc phòng tiên tiến DARPA thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ.

DARPA đã công bố các yêu cầu đối với UAV mới vào tháng 9/2015 và đặt tên cho chương trình phát triển UAV này theo tên các sinh vật hư cấu là Gremlin do nhà văn Anh Roald Dahl tưởng tượng ra vào năm 1943.

Quân đội Mỹ đã huy động 4 công ty tham gia dự án là: Composite Engineering, Dynetics, General Atomics Aeronautical Systems và Lockheed Martin.

Các Gremlin sẽ được phóng từ máy bay ném bom B-52 Stratofortress, B-1B Lancer và máy bay vận tải C-130 Hercules/Super Hercules từ độ cao 12.200 m. Các UAV sẽ có thể đạt tốc độ bay đến 0,7-0,8M (864-987 km/h), thời gian bay không dưới 1-3 giờ, tầm hoạt động 555-926 km.

Dự án Gremlins trù tính chế tạo các UAV nhỏ có khả năng tập hợp thành bầy và cùng nhau thực hiện các nhiệm vụ khác nhau. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ, Gremlins sẽ trở về máy bay mang.

Các UAV này sẽ được trang bị các loại máy móc có trọng lượng 27-54 kg. Các Gremlin sẽ được phóng thành bầy từ 8-20 chiếc mỗi bầy. Các UAV cũng sẽ được “lượm lại” ngay trên không.

Gremlin do General Atomics giới thiệu được dùng để phóng thả từ máy bay vận tải C-130. UAV này có cánh gấp và 1 động cơ phản lực. Bề ngoài, UAV giống với tên lửa hành trình JASSM, nhưng với cánh hẹp hơn và cánh đuôi lộn ngược. Các chi tiết khác về UAV không được tiết lộ. Mỹ dự kiến bắt đầu thử Gremlin vào năm 2019.

Gremlin (Geoff Fein / IHS Jane’s)

Theo đánh giá của General Atomics, khó nhất trong dự án này là việc đưa UAV trở về máy bay mang đang bay. Các chuyên gia của công ty đã phát triển một tay máy đặc biệt lắp trên máy bay vận tải để ‘tóm bắt’ các Gremlin và phần mềm điều khiển nó. Tay máy này sẽ tiếp nhận các UAV và đưa chúng vào khoang hàng của máy bay. Khi phát triển tay máy, các chuyên gia sẽ tính đến kinh nghiệm tiếp dầu trên không cho máy bay bằng cần tiếp dầu.

Dự kiến, trong khi bay, UAV và máy bay mang sẽ bay ngang bằng nhau. Tay máy sẽ thò ra từ phần dưới máy bay và tóm lấy 1 UAV. Nhờ sử dụng tay máy, số lượng UAV tóm bắt sẽ chỉ bị hạn chế bởi không gian tự do trong khoang hàng của máy bay mang.

Các nhà thiết kế nói rằng, dự án tay máy cực kỳ phức tạp về phần đưa máy bay và UAV ngang bằng nhau và điều khiển chính xác tay máy. Vấn đề là ở chỗ máy bay vận tải C-130 tạo ra quanh nó nhiều luồng khí chảy rối khiến UAV không thể giữ vị trí cố định so với máy bay vận tải.

Một trong số các phương án đang được General Atomics xem xét là sử dụng cáp bay - tức là sợi cáp thả ra để Gremlin bắt vào trong khi bay. Hãng thiết kế cho rằng, UAV bắt vào sợi cáp sẽ đơn giản hơn nhiều so với bắt bằng tay máy.

Nhưng chỉ sử dụng cáp bay để bắt UAV trên không sẽ không thể thực hiện. Vì theo yêu cầu của giới quân sự Mỹ, một máy bay mang phải phóng và thu hồi không dưới 16 Gremlin. Trên một sợi cáp không thể xếp từng ấy UAV.

Trong chiến tranh ở Việt Nam 1965-1975,  quân đội Mỹ đã sử dụng các UAV trinh sát chuyên dụng AQM-34 Firebee. Chúng được phóng lên trên các trận địa đối phương từ các máy bay chuyên dụng là các máy bay chỉ huy trên không DC-130. Sau khi tiến hành trinh sát, Firebee bung dù và trực thăng đa nhiệm HH-3 Jolly Green Giant lượm nó lại trên không.
Nam Xương