Cục Tình báo Hải quân Mỹ ONI mới công bố báo cáo, trong đó xác nhận thông tin Trung Quốc đưa ra là: “lớp tàu khu trục mới Lư Dương III (Luyang III) được trang bị tên lửa hành trình chống hạm phóng thẳng đứng mới YJ-18”.

Những tiết lộ về YJ-18, thế hệ tên lửa hành trình chống hạm siêu âm mới nhất của Trung Quốc, là một trong những sự kiện chính trong đánh giá tổng quan của ONI về phát tiến triển của hải quân Trung Quốc.

Cho đến nay, Trung Quốc mới chỉ có 1 tàu khu trục lớp Lữ Dương III (còn gọi là Type 052D) được trang bị hệ thống phóng thẳng đứng thực sự cho YJ-18, nhưng họ tuyên bố có kế hoạch đưa vào trang bị 10 tàu như vậy nữa vào năm 2017.

“Tên lửa này và người anh em phóng từ trên không của nó là YJ-12 là những mối đe dọa lớn đối với Hải quân Mỹ. Tốc độ tăng mạnh làm cho tên lửa khó bị đánh chặn hơn nhiều”, Phó Giáo sư Lyle J. Goldstein ở Viện Nghiên cứu Hàng hải Trung Quốc (China Maritime Studies Institute) thuộc Học viện Hải quân Mỹ (United States Naval War College) nhận định.

Báo cáo của ONI cũng nói rằng, tên lửa đang được triển khai trên 3 lớp tàu ngầm (Tống, Nguyên và Thương) của hải quân Trung Quốc.

YJ-18 được cho là có cự ly bay hành trình 180 km ở tốc độ 0,8M và chặng bay nước rút 40 km ở tốc độ 2,5-3,0M.

“Bất cứ ai nghiêm túc tìm hiểu khả năng quân sự Trung Quốc đều phải tự mình làm quen với tên lửa này”, Phó Giáo sư Andrew Erickson ở Học viện Hải quân Mỹ tại Rhode Island viết.

Theo ông Erickson, tốc độ và tầm bắn tăng lên của tên lửa, cùng với biên dạng bay sát mặt biển và khả năng có một kênh truyền dữ liệu lệnh dựa trên các bức ảnh Internet có thể khiến cho YJ-18 cực kỳ khó đối phó”.

Bàn tán về mối đe dọa của YJ-18 tăng lên vào cuối năm 2014 khi đài truyền hình nhà nước Trung Quốc CCTV phát hình ảnh phóng thử tên lửa này.

Trước đây, Trung Quốc phải dựa vào các tên lửa Nga, còn YJ-18 được miêu tả là biến thể của 3M54E Klub của Nga do Trung Quốc tự phát triển.

Báo cáo của ONI là đánh giá công khai về Trung Quốc đầu tiên kể từ năm 2009, vẽ nên bức tranh của một hải quân Trung Quốc đang cải thiện nhanh về chất lượng hơn là số lượng.

Hải quân Trung Quốc hiện có 300 tàu chiến mặt nước, tàu ngầm, tàu đổ bộ và tàu tuần tra tên lửa. Năm 2014, 60 tàu mới được bổ sung cho hạm đội và dự kiến một số lượng như vậy cũng được bổ sung vào năm 2015. Các xưởng đóng tàu Trung Quốc sản xuất ra nhieuf tàu hải quân hơn bất cứ nước nào trong năm 2013-2014.

Hải cảnh Trung Quốc (Coast Guard) vốn được coi là hải quân thứ hai của Trung Quốc sẽ tăng 25% trong những năm từ 2012 đến cuối năm 2015, nhanh hơn bất cứ lực lượng hải cảnh nào trên thế giới.

Báo cáo của ONI viết, “Những cải thiện lớn về chất lượng đang diễn ra trong không quân hải quân và lực lượng tàu ngầm, vốn đang có khả năng ngày càng tăng trong việc tấn công các mục tiêu cách đại lục Trung Quốc hàng trăm dặm” và kết luận rằng, “đây là một lực lượng trang bị tốt và mạnh mẽ đang trỗi dậy”.

Tiếp sau đó, đầu tháng 8/2015, đã xuất hiện các bức ảnh chụp một xe bệ phóng tên lửa khổng lồ mới chạy trên phố ở Trung Quốc.

Các nhà nghiên cứu Jeffrey Lin và P.W. Singer trên trang “Eastern Arsenal blog” cho rằng, “Xe bệ phóng mới này giống với xe bệ phóng mọi địa hình 8x8 của tên lửa hành trình tấn công mặt đất CJ-10, nhưng nó to hơn nhiều, rất nhiều. Nó có vẻ sử dụng chung hệ thống truyền động với xe bệ phóng CJ-10 và có cùng chiều rộng, nhưng dài hơn nhiều; xe có 6 trục với 12 bánh. Có một khoang mở rộng bên trên vị trí trục thứ nhất và thứ hai mà có lẽ là để chở thêm nhân viên vận hành và trang bị để phóng tên lửa và điều chỉnh đường bay”.

Họ cũng cho rằng, xe bệ phóng mới có vòm anten vệ tinh và suy đoán là nó sử dụng băng tần cao hơn để truyền dữ liệu phục vụ điều khiển một tên lửa tiên tiến hơn.

Lin và Singer đoán rằng, xe bệ phóng này được chế tạo để mang tên lửa chống hạm mới YJ-18 được chế tạo dựa trên tên lửa chống hạm Klub của Nga. “Với các tên lửa Klub dài nhất là khoảng 9 m, kể cả tầng khởi tốc, thì xe bệ phóng mới có thể là dành cho tên lửa chống hạm YJ-18”, họ viết.

Nếu xe bệ phóng này đúng là dùng cho YJ-18 thì đây sẽ là một diễn biến lớn đối với Hải quân Mỹ, tờ The National Interest viết.

Lầu Năm góc ước đoán, YJ-18 có tầm bắn 290 hải lý, gấp đôi mẫu cơ sở của nó là SS-N-27 Klub (biến thể xuất khẩu) của Nga. Nếu đúng thì YJ-18 trong thời gian sắp tới sẽ giúp tăng gấp xấp xỉ 4 lần tầm bắn của phần lớn các tàu ngầm Trung Quốc.

Báo chí tiếng Trung khẳng định, YJ-18 vượt trội tên lửa Klub về các lĩnh vực số hóa, tự động hóa và công nghệ điều khiển bay và dẫn đường thông minh hơn.

Khả năng cơ động của xe bệ phóng sẽ giúp Trung Quốc che giấu các tên lửa YJ-18 tốt hơn trước các đòn tấn công của Mỹ và các kẻ thù khác một khi nổ ra xung đột. Nếu bố trí chúng trên đảo Hải Nam và các vị trí khác ở miền nam Trung Quốc sẽ cho phép họ thực thi chiến lược chống tiếp cận/phong tỏa khu vực đối với Mỹ.