Trong các cuộc chiến tranh đương đại, một vị trí đáng kể thuộc về các chiến dịch thám báo-phá hoại đặc biệt tiến hành trên lãnh thổ đối phương. Trong quân đội các nước phát triển có các đơn vị đặc nhiệm để tiến hành các chiến dịch đó. Các đơn vị đó dùng để bí mật xâm nhập vào hậu phương địch, tiến hành trinh sát trong thời gian dài và khi cần thì tiêu diệt các mục tiêu quân sự quan trọng của địch, cũng như thực hiện các nhiệm vụ đặc thù khác. Để tiến hành các chiến dịch đó, các binh sĩ đặc nhiệm cần có các vũ khí trang bị rất đa dạng và hiệu quả.

Vũ khí đặc nhiệm

Vũ khí đặc nhiệm được hiểu là các loại vũ khí được chế tạo phục vụ các nhu cầu của bộ đội đặc nhiệm, các đơn vi chống khủng bố, các cơ quan đặc vụ. Dĩ nhiên là bản thân sự có mặt trong trang bị của lực lượng đặc nhiệm chưa đủ để biến nó thành vũ khí đặc nhiệm. Có những nhiệm vụ hỏa lực và các nhiệm vụ khác mà thực hiện chúng bằng các phương tiện thông thường hoặc là khó khăn hoặc là hoàn toàn không thể.

Do đó, có thể liệt vào vũ khí đặc nhiệm các loại vũ khí sau đây.

1. Vũ khí sử dụng bí mật

Ở đây, có thể nêu ra trước hết các loại súng có mức độ âm thanh phát bắn được giảm triệt mạnh, thường được gọi là “súng giảm thanh” hay “súng bắn không kêu không chớp lửa”. Các vũ khí này thường làm các nhiệm vụ hỏa lực thông thường, nhưng đồng thời thể hiện các đặc tính đặc biệt (không kêu), cho phép thực hiện các nhiệm vụ trong các điều kiện đặc biệt.
 

Súng giảm thanh là loại vũ khí phổ dụng và đa dạng nhất trong các loại vũ khí đặc nhiệm

Còn có thể liệt vào vũ khí sử dụng bí mật cả loại gọi là “vũ khí ngắm bắn gián tiếp”, đúng hơn là súng dùng để bắn từ nơi ẩn nấp, cho phép xạ thủ ngắm bắn trong khi hoàn toàn ở trong nơi ẩn nấp. Đó không phải là vũ khí điều khiển từ xa của xe tăng, xe thiết giáp hay máy bay. Ở đây là nói đến súng cầm tay và đặc thù cảu nhiệm vụ bắn cho phép đưa loại súng này vào nhóm vũ khí đặc nhiệm. Đặc biệt nhất là loại súng có nòng cong.

Súng bắn từ góc

Rõ ràng là khi thực hiện các nhiệm vụ bắn thông thường, việc sử dụng loại súng dó sẽ là bí mật đối với kẻ địch vì xạ thủ nằm ngoài tầm nhìn và còn phát hiện phần đầu nòng súng là cực kỳ khó.

2. Súng trường bắn tỉa đặc biệt chính xác
 
Khác với các súng trường bắn tỉa quân dụng (vạn năng), súng trường bắn tỉa đặc biệt chính xác dùng để tiêu diệt địch ở cự ly bắn xa (đến 1.500 m) hoặc ở cự ly gần hơn, một cách chắc chắn từ phát đạn đầu. Loại súng này nổi bật ở việc sản xuất chính xác cao (thường là đơn lẻ), sử dụng loại đạn lựa chọn riêng và khí tài quang tính năng mạnh.

Súng trường bắn tỉa chính xác cao

Thông thường, các súng trường đó đòi hỏi xạ thủ phải có trình độ cao và tính cẩn thận trong sử dụng vì các yêu cầu độ chính xác và độ chụm cao khi xạ kích buộc người ta phải giảm lực kéo cò, sử dụng hàng loạt các khí tài bổ trợ tinh tế khác.

3. Súng trường nòng rãnh cỡ nòng lớn
 
Các súng trường nòng dài cỡ nòng lớn được đưa vào trang bị cho quân đội một số nước trong hai thập niên gần đây đến nay vẫn chưa có sự thống nhất về phân loại. Một số nguồn liệt chúng vào diện súng bắn tỉa, số khác xếp chúng thành một nhóm đặc biệt. Có lẽ đúng hơn là phân loại các loại súng này theo nhóm nhiệm vụ hỏa lực mà nó thực hiện. Chủ yếu trước hết đó là tiêu diệt các phương tiện hỏa lực và giao thông, binh khí kỹ thuật, kể cả xe bọc thép nhẹ, các yếu tố hạ tầng từ cự ly bắn trung bình và xa (600-1.600 m).

Và chỉ tiếp đó mới là các nhiệm vụ bắn tỉa nhằm tiêu diệt sinh lực ở tầm bắn xa.

Súng trường cỡ nòng lớn

Một số mẫu súng trường nòng ngắn cỡ nòng lớn xuất hiện trong những năm gần đây (có nơi thậm chí còn gọi là súng carbine) hoàn toàn không phải dùng để thực hiện các nhiệm vụ bắn tỉa mà dùng cho cận chiến cũng với nhiệm vụ tiêu diệt bộ phận vật chất được bảo vệ nhẹ và sinh lực mang mặc phương tiện bảo vệ cá nhân.

4. Vũ khí dành cho người nhái

Ở đây không nói đến các loại súng dùng để tác chiến trong môi trường không khí và chỉ mang vác dưới mặt nước. Ở đây nói đến súng bắn ở dưới nước.
 

Súng bắn dưới nước

Do đặc điểm của môi trường sử dụng, loại súng này đòi hỏi cách tiếp cận đặc biệt khi thiết kế cả đạn lẫn súng.

5. Súng ngụy trang
 
Đó là các loại súng mà bề ngoài làm nhái các vật dụng khác hay được làm đặc biệt để lắp vào các vật dụng đó. Ngụy trang lưỡi dao, lò xo, cơ cấu súng hay cơ cấu phóng bằng khí nén dưới dạng một vật dụng bề ngoài vô hại và không gây chú ý, rất quen thuộc trong đời thường (quần áo, phụ kiện, hành lý cầm tay, dụng cụ...) có nghĩa là có được ưu thế bất ngờ.

Súng tiểu liên ngụy trang

Có thể liệt vào nhóm vũ khí ngụy trang cả các mẫu khí thiết kế để mang bí mật và sử dụng bất ngờ như tiểu liên gấp hay súng tự động giấu trong va li ngoại giao, cũng như một số mẫu vũ khí “kết hợp”.

Ví dụ điển hình nhất là dao găm gắn cơ cấu bắn ngụy trang.
 

Súng trên dao

6. Vũ khí trợ chiến mang vác

Đó là các loại súng phóng lựu (phản lực, không giật, tích cực) và súng cối đặc biệt.

Súng phóng lựu cầm tay

Đó là các mẫu súng phóng lựu và súng cối, súng chống biệt kích không kêu tiểu hình, đặc biệt nhẹ, được thiết kế cho các đơn vị đặc nhiệm.
 
7. Vũ khí đột kích xách tay

Loại súng này dùng để tạo mật độ hỏa lực cao và lực sát thương lớn trong cận chiến. Nó nằm ở giữa vũ khí chiến đấu thông dụng và vũ khí đặc nhiệm.

Súng đột kích

Vũ khí đặc nhiệm là công cụ của dân chuyên nghiệp và đòi hỏi trình độ huấn luyện nhất định ở người sử dụng. Vũ khí đặc nhiệm cực kỳ đa dạng về chủng loại phần tử sát thương, cấu tạo và phương pháp sử dụng.