Sau đó
Những tin tức mà Martin và Mitchell cung cấp cho tình báo Liên Xô đã gây tổn thất như thế nào cho tình báo vô tuyến điện tử Mỹ?
Lá
thư và lời tuyên bố của Martin và Mitchell chứa đựng ít sự kiện và bằng
chứng cụ thể. Có thể, nguyên nhân là do Liên Xô không muốn các kẻ thù
của mình thấy rằng, họ biết tường tận thế nào về quy mô hoạt động tình
báo vô tuyến điện tử của Mỹ.
Nói chung, những tin tức mà Martin và
Mitchell cung cấp là rất quan trọng để đảm bảo an ninh của Liên Xô. Bởi
lẽ họ biết không phải là ít như sau đó các quan chức ở Washington cố
khẳng định. Chẳng hạn, ngay trước khi chiếc U-2 bị bắn hạ trên lãnh thổ
Liên Xô, Martin và Mitchell đã được phép tiếp cận thông tin về máy bay
này. Cả hai kẻ chạy trốn đều có dính líu cả đến việc chặn thu các bức
điện từ các kênh thông tin liên lạc của Liên Xô.
Ngoài ra, Martin và
Mitchell còn là vũ khí tuyên truyền cực kỳ giá trị cho bộ máy tuyên
truyền của Liên Xô. Tóm lại, Liên Xô là bên được lợi lớn vì họ không chỉ
có được một nguồn tin giá trị mà còn giành được thắng lợi chiến thuật
trong cuộc chiến tuyên truyền nhằm giành trái tim, khối óc con người.
Điều
bất ngờ là vụ chạy trốn của Martin và Mitchell cũng đã đóng vai trò
tích cực cả đối với NSA. Uỷ ban điều tra hoạt động chống Mỹ trong quá
trình điều tra đã phát hiện ra một loạt những khiếm khuyết nghiêm trọng
trong công tác tuyển người vào làm việc và cấp giấy phép tiếp cận tin
tức bí mật của NSA. Một hậu quả khác là việc phát hiện ra các dữ liệu
giả trong hồ sơ của trưởng phòng cán bộ của NSA.
Moris Klein, 48 tuổi
đã làm việc ở NSA từ ngày thành lập, đã phải nín thở theo dõi toàn bộ
diễn biến các sự kiện trong vụ Martin và Mitchell. Ông ta có lý do để
làm thế. Là một nhân viên cơ quan tình báo quân sự Mỹ thời chiến tranh,
ông ta đã leo đến cấp thiếu tá, sau đó quyết định trở thành nhân viên
dân sự ở NSA. Và mặc dù khi nhập ngũ, Klein đã trải qua hàng loạt những
kiểm tra khắt khe và điền đủ loại tờ khai, ông ta buộc phải làm lại toàn
bộ các thứ giấy tờ.
Năm 1955, theo lệnh của Tổng thống Eisenhower, tất
cả các nhân viên dân sự được tiếp xúc với bí mật nhà nước đều phải kiểm
tra lại. Chính lúc đó Klein có một số thay đổi trong nội dung một số câu
trả lời cho các câu hỏi của các tờ khai. Ngày tháng sinh của anh ta đã
bị thay đổi. Nơi sinh của mẹ anh ta đã chuyển từ Nga sang Mỹ. Té ra
Klein tốt nghiệp một trường hoàn toàn khác chứ không phải là trường mà
anh ta khai trong các tờ khai trước đó.
Mặc dù, những sai lệch bị phát
hiện ra, nhưng chỉ huy “cơ quan an ninh” NSA, người đã quen biết Klein
đã lâu, vẫn nhắm mắt làm ngơ chuyện này. Klein ngay trong dịp thuận tiện
đầu tiên đã dứt bỏ ngay những tờ giấy có số liệu sai ra khỏi hồ sơ cá
nhân của mình.
Sau khi biết Martin và Mitchell đã quyết định đến thăm
Quảng trường Đỏ, NSA đã tá hoả tam tinh. Cả quốc hội Mỹ, Lầu Năm góc,
Nhà Trắng - tất cả đều muốn có các tài liệu liên quan đến những khía
cạnh của vụ việc. Chủ tịch một uỷ ban điều tra đã cực kỳ ngạc nhiên khi
Klein, quyền trưởng phòng cán bộ NSA, cương quyết từ chối yêu cầu của
ông ta trình một số hồ sơ cá nhân của các nhân viên NSA để nghiên cứu.
Nguyên nhân của hành động quá lạ thường của Klein đột nhiên bị lộ tẩy.
Nhưng Klein vẫn rất cứng cỏi: ông ta không phải là cộng sản, không phải
là gián điệp, chỉ bị nhầm lẫn khi điền các mẫu biểu và tờ khai, còn tờ
khai sinh của mẹ bị viết sai, anh ta chỉ sửa mà thôi. Dẫu sao thì Klein
vẫn bị sa thải khỏi NSA. Đề phòng bất trắc mà.
Martin đã đổi họ thành
Sokolovsky và cưới một phụ nữ Nga mà anh quen biết ở một khu nghỉ mát ở
biển Đen. Anh nhận được mức lương, theo tính toán của anh, gần như ở
NSA và đã chăm chỉ viết luận án về thống kê.
Tình hình tồi tệ hơn với
Mitchell. Năm 1979, anh đã đến lãnh sự quán Mỹ ở Leningrad để tìm hiểu
khả năng quay lại Mỹ. Bộ Ngoại giao Mỹ đã đáp lại lời thỉnh cầu này bằng
việc tước quốc tịch muộn màng đối với Mitchell.