Quân đội Nhà nước Wa thống nhất (UWSA), đội quân vũ trang sắc tộc lớn nhất ở Myanmar đã chọn 30 lính để đưa sang Trung Quốc học phi công, các thành viên của nhóm phiến quân sắc tộc khác mới thăm sở chỉ huy của người Wa ở Panghsang, tại băng Shan ở miền bắc, trên biên giới Myanmar-Trung Quốc.

Những tiết lộ này sẽ làm tăng thêm những đồn đoán về việc UWSA vốn được trang bị vũ khí hùng mạnh đã có được trực thăng hay không, điều đã lần đầu tiên được nói đến trong năm 2013.

Một sĩ quan cao cấp của Quân đội giải phóng quốc gia Karen (KNLA), người tháng trước mới đến Panghsang đã nói rằng, ông ta đã được tiết lộ các kế hoạch cử các tay súng người Wa sang Trung Quốc để học lái máy bay.

“Họ [các quan chức UWSA] nói rằng, họ đã chọn 30 người chuyên nghiệp. Người ta sẽ huấn luyện lái máy bay cho họ. Họ không nói tại sao họ sẽ huấn luyện binh lính của họ. Nhưng, tôi nghĩ họ có những kế hoạch lớn với mục đích quân sự”, viên sĩ quan KNLA giấu tên nói.

Một quan chức quân sự của Đảng Tiến bộ quốc gia Karenni (KNPP), mới đây cũng thăm Panghsang, nói rằng, ban lãnh đạo UWSA đã có những phát biểu tương tự cho thấy các phiến quân người Wa sẽ được huấn luyện lái máy bay ở Trung Quốc.

Các nguồn tin phiến quân Karen và Karenni nói rằng, họ tin là người Wa đã có 2 trực thăng và họ đã nhìn thấy các bãi đáp trực thăng tại sở chỉ huy của UWSA. Tuy nhiên, hai nguồn tin nói rằng, không trông thấy trực thăng nào khi họ đến đó.

Theo các nguồn tin này, UWSA còn có các tên lửa đất đối không và không đối không, và một cơ sở quân khí sản xuất súng AK-47, vật nổ và các trang bị quân dụng khác.

Tháng 4/2013, tạp chí Jane’s Intelligence Review đưa tin Trung Quốc đã cung cấp một số trực thăng vận tải hạng trung Mi-17 Hip trang bị tên lửa không đối không TY-90 cho UWSA.

Nhà báo lão làng Myanmar Bertil Lintner đưa tin vào tháng 6/2013 rằng “2 trực thăng nghe nói đã được bố trí tại một địa điểm xa xôi ở gần Pangwei, ở vùng Wa Hills miền đông bắc”.

Tháng 8/2013, một thành viên của Tổ chức Độc lập Kachin (KIO) nói rằng, anh ta đã nhìn thấy các trực thăng tại một căn cứ của UWSA. Viên sĩ quan của KIO khi đó nói rằng, đó là “các trực thăng đơn giản” dùng để vận tải và có thể là do các phi công người Wa do Trung Quốc huấn luyện điều khiển được UWSA cấp tiền để học ở các trường đại học Trung Quốc.

Cả Bắc Kinh và phiến quân người Wa đều bác bỏ thông tin này. Aung Myint, một phát ngôn viên của UWSA ở Rangoon, nói rằng, thông tin đó là không có cơ sở vì không ai trong UWSA có thể lái trực thăng.

Tháng 10/2013, Sai Sam, Phó tư lệnh UWSA, nói: “Chúng tôi không có những trực thăng như vậy. Nhưng chúng tôi có 1 trực thăng và 1 máy bay nhỏ không có động cơ để trưng bày ở công viên”.
UWSA là nhóm phiến quân sắc tộc lớn nhất ở Myanmar với khoảng 25.000 quân. Họ ký thỏa thuận ngừng bắn với chính phủ vào cuối năm 2011.

Khi quân đội Myanmar mở các cuộc không kích vào các vị trí của KIO vào cuối năm 2012, có tin UWSA đã ủng hộ phiến quân Kachin bằng tên lửa để chống lại các cuộc không kích của chính phủ.

UWSA chủ yếu dựa vào nguồn tiền từ buôn lậu ma túy để duy trì cuộc nổi dậy kéo dài của họ. Do các liên hệ tài chính với UWSA, viên chỉ huy Wei Hsueh-kang, 11 cá nhân và 16 công ty ở Thái Lan đã bị xác định là “các cá nhân lưu ý đặc biệt” và “những người bị phong tỏa” bởi Văn phòng Kiểm soát tài sản nước ngoài (OFAC) của Bộ Tài chính Mỹ vào tháng 11/2005.