Súng trường tiến công đặc nhiệm hai môi trường ADS ở dưới nước bắn đạn 5,45х39 mm, còn trong không khí thì bắn đạn thông thường cũng cỡ 5,45х39 mm. Chỉ cần thay thế hộp đạn nạp đạn bắn dưới nước bằng hộp đạn mới nạp đạn thông thường dành cho súng AK tiêu chuẩn.

АDS còn được lắp một súng phóng lựu kẹp nòng bắn đạn lựu 40 mm VOG-25 và VOG-25P. Súng có thể được biên chế cả bộ tiêu âm và các loại máy ngắm.

Súng dành cho người nhái chiến đấu chỉ bắt đầu được nghiên cứu chế tạo khi xuất hiện thợ lặn biệt kích, tức là trong và sau Thế chiến II.

Nhưng chế tạo được những khẩu súng trường tiến công và súng ngắn có khả năng bắn dưới nước thực sự thì chỉ có Liên Xô làm được.

Gần nửa thế kỷ trước, các đơn vị trinh sát đặc nhiệm của Hải quân Liên Xô đã bắt đầu được trang bị súng ngắn SPP-1 4,5 mm và súng trường tiến công APS 5,66 mm đều bắn đạn tên.

Chúng có hiệu quả dưới nước, nhưng trên cạn thì không. Dĩ nhiên là có thể tiêu diệt địch khi ra khỏi nước lên bờ, nhưng chỉ khi bắn trực diện. Ở tầm chỉ 50 m là không thể ngắm bắn chính xác và sức xuyên cũng giảm rất mạnh. Súng bắn dưới nước khi lên bộ chỉ có tuổi thọ không quá 180 phát bắn.

Chưa nước nào trên thế giới có thể lặp lại được công nghệ chế tạo súng tự động bắn dưới nước của Nga. Tuy nhiên, người nhái chiến đấu khi lên đường làm nhiệm vụ vẫn phải mạng theo 2 khẩu súng ngắn và khẩu súng trường tiến công: cả các loại súng bắn dưới nước là APS và SPP-1, cũng như các loại súng thường là AK và PM (K59). Điều đó thật bất tiện, song chế tạo súng có thể bắn tốt ở cả 2 môi trường xem ra không thể về nguyên tắc.

Georgy Amelin, một trong các công trình sư thiết kế ADS

Các nhà thiết kế vũ khí ở Tula đã giải quyết được nhiệm vụ bất khả thi đó. Ý tưởng và thiết kế chung của súng do công trình sư vũ khí bộ binh lỗi lạc nay đã mất Vasily Petrovich Gryazev đề ra.

Biến thành loại súng thực tế là các đồng sự và học trò của ông làm việc tại Viện thiết kế nghiên cứu súng săn-thể thao trung ương (TsKIB SOO) thuộc Viện thiết kế chế tạo dụng cụ KBP nổi danh với các loại tên lửa có điều khiển và pháo cao tốc.

Loại đạn bắn dưới nước có kích thước như đạn súng trường tiến công tiêu chuẩn cũng được chế tạo tại TsKIB SOO. Năm 2007, tại Tula đã hoàn thành phát triển súng trường tiến công đặc nhiệm 2 môi trường (hoạt động ở 2 môi trường) 5,45 mm có ký hiệu ADS. Tên súng không có tên một công trình sư cụ thể vì tham gia phát triển ADS là cả một tập thể lớn.

ADS áp dụng nhiều bí quyết mà ngay cả trên thị trường vũ khí Nga cũng bị xem là khác thường. Một trong số đó là sơ đồ cái tẩu (Bull-pup). Báng phụ cùng cơ cấu cò nằm ở phía trước hộp đạn, còn các bộ phận chuyển động nằm ở trong báng súng.

Sơ đồ súng ADS

Sơ đồ đó cho phép giữ nguyên chiều dài nòng, trong khi giảm được đáng kể kích thước tổng thể của súng. ADS không có báng kiểu thông thường. Súng tỳ vào vai nhờ bộ phận gọi là đế súng.

Súng ADS sử dụng sơ đồ bull-pup với piston khí thuốc nằm trong báng súng

Lần đầu tiên trong thực tiễn của Nga, người ta đã sử dụng cơ chế hất vỏ đạn không phải sang bên mà về phía trước khi khóa nòng đóng, nên giảm được khói súng gần mặt xạ thủ và cho phép bắn từ vai phải và vai trái mà không phải lắp lại các bộ phận, tức là súng tiện dụng như nhau cho cả người thuận tay phải lần tay trái.

ADS có ứng dụng nhiều vật liệu composite, cho phép giảm trọng lượng súng, đồng thời nâng cao khả năng chống ăn mòn. Kết cấu bộ phận chích khí có cơ cấu điều chỉnh khí thuốc, cho phép dễ dàng chuyển đối giữa các chế độ khí thuốc “nước-không khí”.

Lần đầu tiên trên thế giới, các công trình sư Nga đã chế tạo được loại súng trường tiến công bắn tốt như nhau cả ở dưới nước và trên cạn. Đồng thời, ADS không thua kém gì các súng AK đời mới nhất, trong khi lại có kích thước nhỏ hơn.

Trong lịch sử hiện đại Nga, người ta đã chế tạo được loại súng trường tiến công thực sự cách mạng về thiết kế mà trên thế giới chưa từng có loại tương tự.

ADS được chế tạo dành cho người nhái chiến đấu. Nhưng do cấu trúc của súng rất thành công và vạn năng nên nó có thể trang bị cho không chỉ các đơn vị đặc nhiệm hải quân, mà cả đặc nhiệm của Tổng cục Tình báo Bộ Tổng tham mưu Nga GRU, lính thủy đánh bộ và các đơn vị lục quân.

Súng ADS: phía bên phải (trên) và phía bên trái

ADS đã vượt qua toàn bộ chu trình thử nghiệm dã chiến và được đánh giá tốt. Hiện nay, súng đang được sử dụng thử. Sắp tới, quyết định nhận ADS vào trang bị có thể được đưa ra.
 

Tính năng kỹ-chiến thuật của súng ADS

Trọng lượng, tính cả súng phóng lựu: 4,6 kg

Chiều dài: 685 mm

Các loại đạn 5,45х39 mm: PSP-UD để bắn dưới nước; 7N6 để bắn trên cạn

Tốc độ bắn: 800 phát/phút

Tầm bắn ngắm trên cạn: 500 m.