Nga đang chuẩn bị giáng trả đích đáng cuộc tấn công có thể xảy ra của Israel và Mỹ chống Iran.

Tình hình địa-chính trị hiện tại xung quanh Syria và Iran thúc đẩy Nga khẩn cấp kiện toàn các lực lượng quân sự ở Ngoại Kavkaz, biển Caspia, Địa Trung Hải và Biển Đen.

Các nguồn tin trong Bộ Quốc phòng Nga tiết lộ cuộc tấn công của Israel với sự ủng hộ của Mỹ nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran đang được chuẩn bị. Cuộc tấn công sắp diễn ra bất ngờ vào ngày “X”.
Các biện pháp giáng trả của Tehran sẽ là tất yếu. Một cuộc chiến tranh toàn quy mô với những hậu quả khó lượng có thể xảy ra.
Vấn đề này nằm trong số các vấn đề ưu tiên đang được thảo luận tại hội nghị thượng đỉnh Nga-EU diễn ra tại Brussels với sự tham gia của Tổng thống Nga Dmitri Medvedev.

Trước hội nghị này, đại diện thường trực Nga tại EU, ông Vladimir Chizhov tuyên bố rằng, cuộc tấn công của Israel hay Mỹ nhằm vào Iran sẽ dẫn đến “tình hình diễn biến một cách thảm khốc”.

Ông nhấn mạnh rằng, những hậu quả tiêu cực sẽ đến với không chỉ khu vực, “mà cả phạm vi rộng lớn hơn”.

Chỉ mới đây, Nga bắt đầu tác động về ngoại giao đối với châu Âu và cộng đồng quốc tế về các vấn đề khả năng chiến chống Iran, sau khi IAEA công bố báo cáo về chương trình hạt nhân Iran vào tháng 11.2011.

Tuy nhiên, về quân sự, từ cách đây hơn một năm, Nga đã bắt đầu chuẩn bị nhằm giảm tối đa tổn thất do hành động quân sự chống Iran có thể xảy ra. Nay việc đó đã gần như hoàn tất.

Theo các nguồn tin trong Bộ Quốc phòng Nga, tháng 10-11.2011, căn cứ quân sự 102 ở Armenia đã được kiện toàn đầy đủ. Gia đình các quân nhân đã được đưa về Nga, lực lượng Nga đồn trú gần Yerevan đã được cắt giảm, các đơn vị quân đội đóng ở đó được chuyển tới quận Gyumri, tới gần hơn biên giới Thổ Nhĩ Kỳ. Các cuộc tiến công của quân Mỹ vào các mục tiêu ở Iran có thể xuất phát chính từ lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ.

Hiện chưa rõ căn cứ sẽ thực hiện những nhiệm vụ gì trong tình hình đó. Nhưng được biết rằng, từ ngày 1.12.2011, quân Nga ở các căn cứ quân sự tại Nam Ossetya và Abkhazia đã được đưa vào trạng thái sẵn sàng chiến đấu đầy đủ. Còn các chiến hạm của Hạm đội Biển Đen đang lượn lờ không xa biên giới với Gruzia, quốc gia này có thể đứng về phía các lực lượng chống Iran trong cuộc xung đột này.

Tại Izberbash, Daghestan, tức là ngay sát biên giới với Azerbaijan, tiểu đoàn tên lửa bờ biển độc lập trang bị các hệ thống tên lửa chống hạm Bal-E có tầm bắn 130 km đã được đặt trong trạng thái sẵn sàng chiến đấu thường xuyên. Tất cả các tàu tên lửa của Hải đội Caspie được điều chuyển từ Astrakhan đến Makhachkala và Kaspyisk để lập một binh đoàn tàu chiến thống nhất. Đồng thời, sắp tới tàu pháo cỡ nhỏ Volgodonsk và tàu tên lửa Daghestan cũng sẽ hội quân với kỳ hạm Hải đội Caspie là tàu hộ tống tên lửa Tatarstan. Kỳ hạm được trang bị các hệ thống tên lửa có tầm bắn đến 200 km.

Vài ngày trước, cụm tàu sân bay của Hạm đội Phương Bắc do tàu sân bay Đô đốc Hạm đội Liên Xô Kuznetsov đã lên đường đến bờ biển Địa Trung Hải và dự định sẽ ghé cảng Tartus của Syria.

Các nguồn tin trong Bộ Quốc phòng Nga không khẳng định, cũng không phủ nhận việc các tàu ngầm nguyên tử của Hạm đội Phương Bắc hộ tống cụm tàu nổi. Quân đội và hạm đội Nga sẽ thực hiện những nhiệm vụ gì một khi cuộc chiến chống Iran nổ ra tất nhiên không được nói đến chính thức. Nhưng Bộ Quốc phòng Nga rõ ràng là lo ngại về tình trạng bảo đảm vật chất-kỹ thuật cho cụm quân Nga ở Armenia.

Căn cứ quân sự 102 là cứ điểm then chốt, tiền đồn của Nga ở Ngoại Kavkaz và có vị trí địa-chính trị rất quan trọng. Nhưng Điện Kremlon lo ngại sẽ mất đi vị trí này. Điều đó quả thực sẽ là thảm họa đối với Nga một khi nổ ra cuộc chiến của Mỹ và Israel chống Iran.

Tháng 4.2011, Gruzia đã ngừng hiệu lực hiệp định về trung chuyển hàng quân sự từ Nga sang Armenia. Thực tế, cụm quân Nga-Armenia ở Nam Kavkaz đã bị cô lập. Công tác tiếp vận hậu cần (xăng dầu mỡ, thực phẩm…) hiện chỉ thực hiện bằng đường không và bằng các hiệp định trực tiếp với Armenia, trong khi Armenia thì phải mua các sản phẩm này (xăng, dầu diesel, dầu hỏa) từ Iran. Cuộc chiến tranh nổ ra ở Iran có nghĩa là kênh tiếp vận này cho căn cứ 102 sẽ bị cắt đứt.

Trung tướng Yuri Netkachev, người từng là Phó tư lệnh Cụm quân Nga ở Ngoại Kavkaz trong một thời gian dài và trực tiếp phụ trách các vấn đề bảo đảm vũ khí, đạn dược cho các binh đoàn, đơn vị (trong đó có căn cứ 102), cho rằng, một khi nổ ra cuộc chiến toàn quy mô chống Iran, Nga sẽ tìm kiếm các con đường tiếp vận hậu cần quân sự cho căn cứ 102 qua lãnh thổ Gruzia. “Có thể sẽ phải đột phá sự phong tỏa về vận tải của Gruzia và bảo đảm các tuyến hành lang giao thông dến Armenia bằng các phương tiện quân sự”, tướng Netkachev nhận định.

Giám đốc Trung tâm Dự báo quân sự Anatoly Tsyganok đánh giá: “Rõ ràng là ở Bộ Quốc phòng Nga, người ta hiện cũng rất cảnh giác với Azerbaijan, nước mà trong 3 năm gần đay đã tăng gấp đôi ngân sách quân sự, mua sắm các máy bay không người lái của Israel và các phương tiện trinh sát và trắc đạc tiên tiến khác, đương nhiên khiến Tehran và Armenia lo ngại. Baku đã gia tăng áp lực lên Moskva khi đòi tăng đáng kể tiền thuê sử dụng trạm radar Gabala. Nhưng dù là xét đến những tranh chấp giữa Iran và Azerbaijan về các mỏ dầu ở nam Caspie thì cũng khó khẳng định chắc chắn Baku sẽ ủng hộ chiến dịch quân sự chống Iran. Cũng rất ít khả năng Azerbaijan khai chiến chống Armenia”.

Tuy nhiên, Đại tá Vladimir, người từng phân tích hoạt động chiến sự giữa Baku và Yerevan trong những  năm 1991-1993, còn nay đang theo dõi vấn đề cải cách quân đội do Tổng thống Azerbaijan Ilkham Aliev tiến hành, lại không tán đồng với ý kiến trên.

Ông Popov cho rằng, “quá trình đàm phán giải quyết cuộc xung đột Karabakh đã bị kéo dài một cách phi lý”. Ở Baku đang công khai vang lên những lời kêu gọi phục thù. “Các đòn đánh phủ đầu của quân đội Azerbaijan nhằm vào Armenia và Nagorny Karabakh để giải quyết dứt điểm tranh chấp lãnh thổ có lợi cho mình là hoàn toàn có thể xảy ra”, ông Poppov nhận định. Nhưng theo ông, điều quan trọng là Nga sẽ ứng xử thế nào.

“Nếu như trong bối cảnh có chiến tranh ở Iran, Azerbaijan với sự ủng hộ của Thổ Nhĩ kỳ sẽ tấn công Armenia, thì dĩ nhiên là Nga cùng với các đơn vị phòng không quân đội Armenia sẽ chặn đứng tất cả các cuộc tấn công đường không của đối phương nhằm vào Armenia. Thật khó nói đó có thể coi là Moskva tham chiến hay không. Hiển nhiên, quân đội Nga sẽ không tham chiến trên lãnh thổ Nagorny Karabakh. Nhưng nếu xuất hiện nguy cơ quân sự nhằm vào Armeina chẳng hạn từ phía Thổ Nhĩ Kỳ hay Azerbaijan, thì sự tham gia của Nga vào các trận đánh trên bộ rõ ràng là sẽ xảy ra”, ông Popov nói.

Nhà phân tích này cũng không loại trừ Nga tham gia về quân sự trong cuộc xung đột ở Iran. Ông dự báo: “Ở kịch bản bất lợi nhất, khi Tehran bị nguy cơ thất bại hoàn toàn về quân sự khi chống lại cuộc xâm lược trên bộ vào Iran của quân Mỹ và NATO, Nga sẽ trợ giúp quân sự cho Iran. Ít ra là về kỹ thuật quân sự”.

• Nguồn: Moskva kiện toàn lực lượng quân sự ở miền nam / Sergei Konovalov // NVO, 15.12.2011.