Ở phương Tây, vũ khí tiểu hình có tên gọi PDW (Рersonal Defence Weapon - vũ khí phòng vệ cá nhân), chủ yếu để trang bị cho binh sĩ không trực tiếp chiến đấu, như lái xe, trắc thủ radar… và không cản trở họ làm nhiệm vụ chính của mình.
Nhiệm vụ đặt ra đối với KBP là chế tạo một loại súng kích thước nhỏ, uy lực mạnh cho bộ đội nội vụ và các cơ quan nội vụ Nga, có thể thay thế xứng đáng các súng trường tiến công AKM/AKMS 7,62 mm, cũng như AK-74/AKS-74, AKS-74U 5,45 mm.
Để có tính năng chiến đấu cao, 9А-91 và SR-3 Vikhr đều thiết kế để bắn đạn đặc biệt 9 mm SP-5 và SP-6.
Năm 1992, loại súng mới lần đầu tiên được giới thiệu với công chúng, năm 1994, 9А-91 được triển khai sản xuất loạt.
 |
|
Biến thể 9А-91 cải tiến
|
Tiểu liên 9А-91 được chế tạo theo sơ đồ truyền thống với cơ cấu trích khí thuốc. Nòng đóng bằng chuyển động quay của khóa nòng, tựa vào 4 điểm tỳ.
 |
|
Biến thể 9А-91 cải tiến: ở trạng thái tháo chưa đầy đủ
|
Ở các súng 9А-91 thuộc những lô đầu, trên nòng có lắp bộ bù, nhưng sau đó bị loại bỏ.
Cơ cấu cò-kim hỏa cho phép bắn phát một và liên thanh. Tấm chặn của khóa an toàn được liên kết với cần gạt chế độ bắn và nằm phía trên vòng cò phía bên trái súng. Khi đóng khóa an toàn, tấm chặn của khóa an toàn che kín khe hành trình di chuyển của tay kéo lên đạn.
Tay kéo lên đạn kiểu gập ở bên phải được liên kết cứng với thân khóa nòng.
Báng súng bằng thép dập được gấp lên trên, về phía trước. Khi ở trạng thái gập, báng súng nằm trên nắp hộp khóa nòng. Ở trạng thái gập, súng có kích thước 372х188х44 mm.
Báng súng khi gập không làm tăng kích thước của súng, còn báng phụ khi gập lại làm cho súng gọn dẹt lại, rất tiện để mang súng, kể cả mang bí mật.
Má súng gồm 2 nửa đối xứng, báng phụ kiểu súng ngắn đúc bằng nhựa cứng.
Ngoại trừ báng phụ và má súng, tất cả các bộ phận còn lại của súng làm bằng thép. Trong chế tạo súng, người ta áp dụng rộng rãi kỹ thuật dập và hàn điểm.
Cơ cấu ngắm với đường ngắm tương đối ngắn gồm một thước ngắm lật, hở dùng cho cự ly bắn 100 và 200 m.
Đạn được cấp thẳng từ hộp đạn 2 hàng dung lượng 20 viên. Chốt hộp đạn ở phía trước vòng cò.
Do 9А-91 đã được nhận vào trang bị cho các cơ quan nội vụ Nga nên lãnh đạo Bộ Nội vụ Nga buộc phải lo việc cung cấp đạn cho súng này.
 |
|
Biến thể 9А-91 cải tiến lắp bộ tiêu âm
|
Các loại đạn tiểu liên đặc biệt 9 mm SP-5 và SP-6 do có sử dụng các loại thép và kim loại đặc biệt nên cực kỳ đắt, vì thế để bảo đảm đạn cho loại súng phổ dụng như 9А-91 sau khi nó được trang bị cho một số lượng lớn đơn vị nội vụ đòi hỏi chế tạo loại đạn rẻ hơn. Do đó, Nga đã nhanh chóng chế tạo đạn PAB-9 có lõi bằng thép gia cường bằng nhiệt, cho phép thỏa mãn mọi yêu cầu của cảnh sát về loại đạn này. Đầu đạn của đạn PAB-9 cho phép tiêu diệt sinh lực có trang bị phương tiện bảo vệ cá nhân cấp 3, bảo đảm xuyên thủng tấm thép dày 8 mm ở cự ly đến 100 m.
Tính năng kỹ-chiến thuật của súng 9A-91
Cỡ đạn, mm: 9х39
Chiều dài súng, mở báng/gấp báng, mm: 604 / 383
Trọng lượng súng không hộp đạn, kg: 2,1
Dung lượng hộp đạn, viên: 20
Sơ tốc đạn, m/s: 270
Tầm bắn có ngắm, m: 200
Tốc độ bắn, phát/phút: 700-900
Ngoài biến thể cơ bản 9А-91 9 mm, còn có các biến thể bắn đạn 7,62х39 mm, 5,45х39 mm, 5,56х45 mm NATO (để xuất khẩu), song không phổ dụng.
Xét tổng thể tính năng, 9А-91 có ưu thế vượt trội các thiết kế súng PDW của nước ngoài. Trọng lượng súng không hộp đạn là 2,1 kg, chiều dài khi báng gâpj là 383 mm, tầm bắn hiệu quả 200 m, tức là gấp đôi tầm bắn hiệu quả của các súng tiểu liên bắn đạn súng ngắn phổ biến nhất 9х19 Parabellum.
Ngoài ra, khác với súng SR-3 Vikhr, tiểu liên 9А-91 có phạm vi sử dụng rộng hơn nên trong thiết kế của nó từ đầu đã có khả năng dùng bộ tiêu âm tháo lắp gắn trên nòng. Ngoài ra, còn dự kiến trang bị cho 9А-91 súng phóng lựu gắn dưới nòng 40 mm GP-25, tuy vậy, cố gắng này đã không thành công vì 9А-91 không đủ trọng lượng và độ vững chắc kết cấu để chịu lực giật mạnh khi bắn đạn lựu 40 mm.
 |
|
Biến thể 9А-91 cải tiến lắp máy ngắm chuẩn trực
|
Năm 1995, tiểu liên này đã được cải tiến, cho phép lắp lên nòng súng bộ tiêu âm-triệt chớp lửa, và lắp trên gá bên trái hộp khóa nòng kính ngắm quang PSO-1-1 hoặc kính ngắm đêm NSPU-3 thích ứng với đạn SP-5, SP-6 và PAB-9, cũng như thiết bị laser chỉ thị mục tiêu TsL-03. Cần gạt khóa an toàn-chế độ bắn được chuyển từ bên trái sang bên phải súng.
Tiểu liên tiểu hình cải tiến 9А-91 với bộ tiêu âm và kính ngắm quang học bảo đảm tác xạ bí mật chống các mục tiêu ở cự ly đến 400 m.
Ngoài ra, trên cơ sở 9А-91 đã phát triển hệ súng trường bắn tỉa VSK-94 và súng này cũng được nhận vào trang bị các đơn vị đặc nhiệm và cơ quan nội vụ Nga.