Ông Andrei Shibitov nói: "Chúng tôi đang tích cực nghiên cứu khái niệm trực thăng chiến đấu thế hệ 5. Đã bắt đầu cho thổi khí động 2 sơ đồ khí động đồng trục và truyền thống. Đã nhận được những kết quả đầu tiên. Thiết kế nào sẽ được chúng tôi chọn trong 2 thiết kế sẽ rõ vào quý I năm 2011". Ông chỉ nói có 2 phương án thiết kế với các cánh quạt bố trí đồng trục (như Ka-52) hoặc kiểu cánh quạt truyền thống (như Mi-24).
OKB Mil đang phát triển thiết kế truyền thống, còn OKB Kamov nghiên cứu thiết kế đồng trục. Từ năm 2011, Vertolety Rossyy sẽ bắt đầu chi gần 1 tỷ USD để phát triển trực thăng này, sau đó hy vọng sẽ có tiền đầu tư từ ngân sách.
Các quan chức Bộ Quốc phòng Nga cũng không tiết lộ tính năng của trực thăng tương lai, còn các sĩ quan không quân cao cấp chỉ nêu những phẩm chất mà trực thăng này phải có.
| Tổng biên tập tạp chí National Defence Igor Korotchenko: |
|
Trực thăng thế hệ 5 hiện mới là khái niệm, phần nhiều là do tập đoàn Vertolety Rossy tự đề xuất, việc thực hiện nó hoàn toàn không phải là việc trong tương lai gần.
Nhiệm vụ trước mắt của công nghiệp quốc phòng và Không quân Nga là sản xuất loạt và đưa vào trang bị 2 loại trực thăng chiến đấu chính là Mi-28N và Ка-52. Đó là những trực thăng rất tốt và cần cho quân đội. Nhưng dẫu sao đó là các trực thăng thế hệ 4, được bắt đầu phát triển từ 20 trước.
Bộ Quốc phòng và Bộ Tổng tham mưu quân đội Nga hiện chưa xác định được đầy đủ các yêu cầu đối trực thăng thế hệ 5.
Hiện chưa nước nào có trực thăng thế hệ 5, các dự án được đề cập của KB Kamov KB Mil, cũng như X-2 của hãng Sikorsky chẳng qua là các thiết kế thử nghiệm, còn xa mới hoàn thiện.
Các yêu cầu chính đối với trực thăng thế hệ 5 đã được nêu ra: hoạt động trong mọi thời tiết, cả ngày lẫn đêm; độ ồn thấp; tàng hình với radar; khả năng sống còn cao trong điều kiện tác chiến hiện đại; khả năng tác chiến lấy mạng làm trung tâm (khả năng nhận khối lượng lớn thông tin từ rất nhiều nguồn và trao đổi tức thì thông tin với các cấp chỉ huy chiến đấu khác nhau).
|
Nhẹ, không ồn và tàng hình
Cựu tư lệnh Không quân Nga, Đại tướng Anatoly Kornukov trao đổi với báo Gazeta rằng, trực thăng “thế hệ 5” phải có ít nhất 3 phẩm chất - nhẹ, ít ồn và tàng hình với radar.
"Độ ồn lớn là nhược điểm lớn của các trực thăng hiện đại. Trực thăng thực tế ngay lập tức làm bộc lộ mình trong khi chiến đấu. Bời vậy độ ồn nhỏ là một trong những yếu tố chủ yếu mà trực thăng tương lai phải có. Và tất nhiên, nó phải tàng hình với radar, tức là được chế tạo theo công nghệ Stealth", - ông Kornukov nói.
Ông cũng cho rằng, trực thăng mới nên có 2 phi công điều khiển và tốt nhất là họ ngồi trước-sau hơn là ngồi cạnh nhau.
Cánh rotor hình chữ Х làm giảm 15% độ ồn của Mi-28
Cựu Tư lệnh Không quân lục quân Nga, Thượng tướng về hưu Vitaly Pavlov cho rằng, có không ít giải pháp kỹ thuật có thể làm cho trực thăng ít ồn.
"Ví dụ, khi Mi-28 được lắp cánh rotor lái (cánh quạt ở đuôi trực thăng) hình chữ Х, độ ồn của nó đã giảm đi khoảng 15% so với trực thăng tương tự Mi-24 có các lá cánh bố trí đều nhau", - ông Pavlov nói.
Theo ông, có thể làm giảm ồn hơn nữa cho trực thăng bằng cách hoàn thiện động cơ. Đồng thời, ông nhấn mạnh rằng, do các đặc điểm kết cấu, sẽ không thể tăng đột biến tốc độ của máy bay cánh quay. "Cứ giả sử, nó sẽ có tốc độ 350 km/h thay vì 300. Nhưng đối với các hệ thống phòng không và pháo cao xạ thì sự khác biệt này chả quan trọng gì", - ông Pavlov nhận xét.
Hệ thống đồng trục ổn định hơn, hệ thống truyền thống tin cậy hơn
Thượng tướng Vitaly Pavlov cũng cho rằng, rất khó lựa chọn giữa hai hệ thống hoàn toàn khác nhau là đồng trục và truyền thống.
"Mỗi hệ đều có các ưu và nhược điểm riêng. Ví dụ, tôi còn nhớ một chiếc Mi-24 vừa bị bắn trở về và các lá cánh rotor của nó có tới 43 lỗ thủng. Thế mà chẳng sao, máy bay vẫn hạ cánh ngon lành. Ка-52 sẽ ra sao trong tình huống đó thì thật khó nói. Mặt khác, ở những khe hẹp, ở vùng núi, Ка-52 sẽ cơ động hơn nhờ không có ống đuôi", - ông Pavlov nói.
"Tôi đã lái các trực thăng thuộc cả 2 hệ, cả Mi-24, cả Ка-52, cả Ка-26. Theo ý kiến chủ quan của tôi thì hệ thống đồng trục lái ổn định hơn, hệ thống truyền thống tin cậy hơn ",- ông Pavlov nói.
Không có đơn đặt hàng nhà nước, trực thăng thế hệ 5 sẽ khó sống
Chủ tịch Viện Hàn lâm các vấn đề địa-chính trị (AGP) Leonid Ivashov lo ngại trực thăng mới sẽ chết yểu.
"Nếu không có đơn đặt hành nhà nước đối với trực thăng này, nó sẽ khó sống. Giống như đã xảy ra với Ка-50 và Ка-52. Chúng ta cái gì cũng khoe khoang – máy bay thế hệ 5, trực thăng thế hệ 5, nhưng tại sao đến nay chẳng có cái gì được đưa vào trang bị cho quân đội- hiện nay quân đội ta chỉ có trực thăng của những năm 70 của thế kỷ trước. Bởi vậy, lãnh đạo nhà nước cần không chỉ thích thú với trang bị kỹ thuật mới tại các triển lãm hàng không, mà còn phải mua nó cho quân đội",- ông Ivashov nói.
Thế hệ NEXT
"Các trực thăng Mi-28, Ка-50 và Ка-52 đang được đưa vào sử dụng là thế hệ 4. Trực thăng chiến đấu chủ yếu của không quân lục quân Mi-24 – đó là thế hệ 3. Loại trước đó Mi-4 – đó là thế hệ 2. Và những trực thăng đầu tiên Mi-1- là thế hệ 1",- Phó Chủ tịch Viện AGP Konstantin Sivkov nói.
Theo ông, trên thế giới hiện chưa có trực thăng thế hệ 5, Mỹ vừa mới bắt đầu phát triển các trực thăng đó. "Các tiêu chí chính của "thế hệ 5" là tầm bay xa hơn, hệ thống điều khiển vũ khí trí năng hóa “bắn và quên”, khả năng không chiến với máy bay (các trực thăng hiện tại chủ yếu tác chiến đối đất), tàng hình đối với radar, cánh rotor cứng cho phép trực thăng đạt tốc độ đến 500-600 km/h và hệ thống phân tích hóa học mặt đất siêu phổ cho phép “nhìn thấy” những đường mòn mà bọn buôn lậu ma túy đi qua trong vòng 1 tháng chẳng hạn.
Đồng thời, ông cũng cho rằng, việc giảm độ ồn trong điều kiện tác chiến đương đại là “không thật quan trọng". "Trước đây, người ta phát hiện trực thăng nhờ tiếng ồn cánh quạt – đó là 20-30 km. Ngày nay, các radar hiện đại có thể phát hiện trực thăng ở xa 150-200 km. Vì thế, đối với chiến tranh hiện đại, vấn đề tiếng ồn chỉ là thứ yếu",- ông Sivkov nhận định.
Ông cũng cho biết thêm rằng, nếu tình hình diễn biến thuận lợi – cấp kinh phí ổn định và hoạt động nhịp nhàng của các công trình sư và các nhà sản xuất, trực thăng mới có thể chế tạo trong vòng 5 năm. Trong trường hợp xấu nhất, sẽ xuất hiện của trực thăng thế hệ 5 sẽ kéo dài trong 20-30 năm.
|
|
Mấy năm trước, Không quân Nga, hãng Rostvertol và Nhà máy trực thăng Mil Moskva (MVZ) đã tuyên bố về việc sản xuất “trực thăng chiến đấu thế hệ 5 tối tân nhất của Nga”.
Hồi đó, trực thăng Mi-28N đã được đưa ra. Mi-28N “Thợ săn đêm” quả thực là một trực thăng chiến đấu tiên tiến với khả năng tác chiến ngày/đêm, trong mọi thời tiết, thực hiện được nhiều nhiệm vụ: tìm và diệt phương tiện và sinh lực địch, tàu xuồng cỡ nhỏ, công trình phòng ngự, tác chiến chống mục tiêu bay và thậm chỉ rải mìn.
Buồng lái được bọc giáp, các kính cửa bên chịu được đạn 12,7 mm bắn trực tiếp vào, các động cơ được bố trí phân tán, các bộ phận quan trọng được che chắn bằng các bộ phận thứ yếu. Mi-28N sử dụng nhiều vật liệu mới có độ bền cao trước các hư hỏng chiến đấu, ví dụ hệ thống nhiên liệu loại trừ khả năng nhiên liệu cháy nổ.
Mi-28N được trang bị các tên lửa có điều khiển chính xác, siêu âm Ataka có thể tiêu diệt xe tăng lắp giáp phản ứng nổ và mục tiêu bay; tên lửa không-đối-không siêu âm có điều khiển Igla và 1 pháo 30 mm cho phép tổ lái lựa chọn loại đạn ngay khi đang tác chiến.
Thiết bị trên khoang cho phép trực thăng bay trong điều kiện thời tiết phức tạp ở độ cao cực nhỏ (5-15 m) ở chế độ tự động, hầu như không cần sự tham gia của các phi công.
Ngoài vũ khí chính xác cao, trực thăng được trang bị hệ thống phòng vệ đa năng và thiết bị điện tử hiện đại không kém АH-64 Apache của Mỹ. Mi-28N đã bắt đầu được sản xuất loạt và đưa vào trang bị, đến trước năm nó sẽ thay thế các mẫu trực thăng cũ.
Tuy vậy, các chuyên gia cho rằng, không thể coi Mi-28N là thế hệ 5 vì nó vẫn là thiết kế thời Liên Xô.
|
- Nguồn: gazeta, 13.5.10; KMnews, 13.5.10.