CHIẾN DỊCH PLÂY ME (19.10-26.11.1965), chiến dịch tiến công của LLVT Mặt trận Tây Nguyên ở khu vực Đức Cơ-Bàu Cạn-Plây Me (t. Gia Lai), nhằm tiêu diệt một bộ phận quân Mỹ, củng cố và mở rộng vùng giải phóng, xây dựng lòng tin đánh Mỹ và thắng Mỹ trên chiến trường.

Lực lượng ta có: 3 trung đoàn bộ binh (320, 33 và 66), 1 tiểu đoàn đặc công, 1 tiểu đoàn pháo binh, 1 tiểu đoàn súng máy phòng không 12,7mm và LLVT địa phương.

Lực lượng địch trên địa bàn chiến dịch có: Sư đoàn kỵ binh không vận 1 của Mỹ; 1 chiến đoàn dù, 1 chiến đoàn thiết giáp QĐ Sài gòn.

Thực hiện chủ trương “đánh diểm diệt viện”, đêm 19.10, ta diệt đồn Chư Ho, vây ép đồn Plây Me; 23.10 phục kích diệt Chiến đoàn thiết giáp 3 QĐ Sài gòn đến ứng cứu trên đường 21, buộc Sư đoàn kỵ binh không vận 1 Mỹ phải đưa 2 tiểu đoàn của Lữ đoàn 1 vào tham chiến (24.10). Ta tiếp tục chặn đánh QĐ Sài Gòn giải toả, đồng thời điều chỉnh đội hình sẵn sàng đánh quân Mỹ phản kích.

Trong các ngày 31.10-9.11 địch liên tiếp tiến hành các hoạt động thăm dò, tập kích vào hậu phương chiến dịch và một số khu vực trận địa ta, nhưng đều bị ta kịp thời chặn đánh, đẩy lui. Mỹ đưa Lữ đoàn kỵ binh không vận 3 vào chiến đấu, từ ngày 14.11 dùng chiến thuật “ nhảy cóc” đổ quân xuống khu vực núi Chư Pông định bất ngờ đánh vào sau lựng dội hình ta.

Dựa vào trận địa đã chuẩn bị sẵn, ta chặn đánh quyết liệt, dồn quân Mỹ về thung lũng Ia Đrăng, tiến công tiêu diệt gần hết một tiểu đoàn, hoàn thành thắng lợi trận then chốt chiến dịch (xem trận Ia Đrăng, 17.11.1965).

Kết quả: Loại khỏi chiến đấu gần 3.000 địch, phá huỷ 89 xe quân sự (có 42 xe tăng và xe bọc thép), bắn rơi 59 máy bay.

Là chiến dịch đánh Mỹ đầu tiên ở Tây Nguyên trong Kháng chiến chống Mỹ, khẳng định ta có khả năng mở chiến dịch tiến công tiêu diệt từng tiểu đoàn quân Mỹ bằng tác chiến vận động ở chiến trường rừng núi, góp phần làm thất bại chiến lược chiến tranh cục bộ của Mỹ.

• Nguồn: TĐBKQS / Trung tâm TĐBKQS - BQP.-H.: QĐND, 2004.